Mund të ketë jetë në hënën vullkanike të Jupiterit?
Autori: Gazeta inFokus 18:31 | 14 January 2023
Anija kozmike Juno e NASA-s , e cila ka studiuar nga afër Jupiterin dhe hënat e tij të mëdha të brendshme për më shumë se gjashtë vite, është aktualisht orbituesi planetar i largët që njerëzimi ka prodhuar deri më tani.
Planeti gjigant dhe atmosfera e tij ishin fillimisht fokusi kryesor i Juno-s, por në fazën aktuale të zgjatur të misionit, fluturimet e afërta të satelitëve Jovian janë futur gjithashtu në “menu”.
Ndërsa Europa dhe Ganymede (hëna më e madhe e Sistemit Diellor) zakonisht kanë qenë me interes më të madh për astrobiologët për shkak të oqeaneve të tyre nëntokësore. Një tjetër satelit Jovian, Io vullkanik është pari si një vend ku jeta ka pak mundësi të lulëzojë.
Megjithatë, kjo mund të ndryshojë. Juno kohët e fundit kaloi pranë hënës Io në një distancë prej 80,000 km, dhe gjatë rrjedhës së këtij viti që vjen do të afrohet shumë më shumë, brenda 1,500 km.
Shumica e asaj që dimë për Io daton nga më shumë se 20 vjet më parë, kur anija kozmike Galileo përshkroi sistemin Jovian. Më konkretisht: Io është afërsisht sa madhësia e Hënës sonë, por ka një liqen aktiv llave (ndoshta me kore) dhe një “perde” llave, së bashku me rrjedhat aktive të lavës, kalderat, malet, pllajat dhe fushat.
Simulimet e fundit tregojnë se “batica” ngrohjes në këtë trup që është më aktivi sa i përket aktivitetit vullkanik në Sistemin Diellor po mban lëngun e magmës nën sipërfaqe. Dhe, kjo i ka shtyrë shkencëtarët të mendojnë se kjo hënë e Jupiterit mund të strehojë jetë.
Uji dhe karboni (të paktën në formën e dioksidit të karbonit) mund të jenë ende të bollshme atje, megjithëse forca lëvizëse për hapjet vullkanike të Io duket se ka më shumë gjasa të jetë dioksidi i squfurit ose gazrat e tjerë të squfurit. Në parim, aktiviteti gjeotermik dhe komponimet e reduktuara të squfurit mund të sigurojnë jetë mikrobike me burime të mjaftueshme energjie. Sulfidi i hidrogjenit në veçanti është ndoshta i zakonshëm nën sipërfaqe.
Nëse imagjinojmë mundësinë e jetës nëntokësore në Io, mjedisi i tij do të duhej të ishte rrënjësisht i ndryshëm nga ai që shohim në sipërfaqe. Një habitat i përshtatshëm duhet të sigurojë mbrojtje nga rrezatimi dhe temperaturat do të duhet të qëndrojnë mjaftueshëm të ngrohta dhe konstante. Mjedisi do të duhej të kapte lagështinë në një farë mënyre dhe të siguronte lëndë ushqyese si sulfide dhe sulfide hidrogjeni që mund të oksidohen në dioksid squfuri ose sulfate.
Do të duhen ende shumë vite dhe përparim i teknologjisë që njerëzit të mund të kenë më shumë informacion për atë që po ndodh në botën nëntokësore të Io-s./a2cnn
Të tjera
-
Elezi: Ka tregues që Enver Sekiraqes iu mundësua arratisja
Njohësi i çështjeve të sigurisë, Bedri Elezi, dyshon se në arratisjen e Enver...
-
Këta janë babai me dy djemtë që u plago*sën në Pejë, po trajtohen në QKUK
Babai dhe dy djemt e tij kanë mbetur të plagosur sonte në Pejë, nga të shtëna...
-
Ky është personi që po dyshohet për plago*sjen e tre personave në Pejë, i bastiset shtëpia
Tre persona kanë mbetur të plagosur sonte në Pejë pas një përleshje që ndodhi...
-
Kovaçevski jep dorëheqje nga posti i kryetarit të LSDM-së
Dimitar Kovaçevski ka njoftuar të mërkurën për dorëheqjen nga pozita e kryeta...
-
Peja tronditet nga një rast tjetër, një 8 vjeçar bie nga kati i tretë
Sonte nuk ka qetësi në Pejë. Pas incidentit të rëndë të ndodhur çaste më parë...
-
Rivotimi në Maqedoninë e Veriut, koalicioni Vlen fiton një vend në parlament
Pas përsëritjes së votimeve të mërkurën në shtatë qendra në zonat zgjedhore n...
-
Flet Ardian Maznikolli: S’kam gisht në plago*sjen në Pejë, gjendem në Austri
Tre persona kanë mbetur të plagosur sonte në Pejë pas një përleshje që ndodhi...
-
Njëri nga të plagosurit në Pejë në gjendje të rëndë
Njëri nga tre të plagosurit në qytetin e Pejës është në gjendje të rëndë. ...
-
Natë plagosjesh në Pejë dhe Prizren
ë paktën pesë persona, tre në Pejë dhe dy në Gjonaj të Prizrenit, janë plagos...
-
Gërvalla diskuton me kongresistin amerikan për sigurinë e Kosovës
Ministrja e Punëve të Jashtme, Donika Gërvalla, është takuar me kongresistin ...
-
PAMJE TË RËNDA! Momenti kritik kur ndodhi plag*osja e trefishtë në Pejë
Tre persona dyshohet të kenë mbetur të plagosur si pasojë e të shtënave me ar...
-
Lajmi i fundit: Tre personat e plagosur në Pejë nisen për QKUK, njëri në gjendje të rëndë
Tre persona (familjarë mes vete), janë plagosur nga arma e zjarrit sonte ...