Përballë rishikimit të sigurisë së IAEA, Japonia duhet të sqarojë pesë çështje
Autori: Gazeta inFokus 12:27 | 31 May 2023
“Është e gabuar që Japonia të hedhë ujë të ndotur me mbetje bërthamore në oqean. Kjo do të sjellë fatkeqësi për ne.” Ndërsa data e shkarkimit të ujit të ndotur me mbetje bërthamore në Fukushima afrohet, Vincent Kelly, një banor ishullor i Paqësorit është i shqetësuar. Njerëzit shpresojnë që Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike (IAEA), e cila po heton aktualisht në Japoni, mund të kryejë një rishikim objektiv, të paanshëm dhe profesional të projektit japonez të hedhjes së ujit të ndotur për të ruajtur sigurinë ndërkombëtare.
Qysh nga e hëna, një grup speciaishtësh nga Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike (IAEA) filloi një vizitë 5 ditore në Japoni.
IAEA është një institucion thelbësor i njohur ndërkombëtarisht për monitorimin e detyrimeve dhe angazhimeve të të gjitha vendeve për mospërhapjen bërthamore. Përballë kundërshtimeve të forta globale dhe dyshimeve për hedhjen e ujit të ndotur bërthamor të Fukushimës në det, qeveria japoneze nuk duhet të përdorë vlerësimin dhe rishikimin e IAEA-së për të kërkuar një leje për hedhjen e ujit të ndotur në det. Thirrjeve nga populli i Koresë së Jugut, vendeve ishullore të Paqësorit dhe vendeve të tjera, pala japoneze duhet t’u përgjigjet dhe të shpjegojë qartë pesë çështjet, duke reaguar ndaj shqetësimeve të komunitetit ndërkombëtar.
Pyetja e parë është, a është hedhja në det zgjidhja e vetme për të trajtur ndotjen bërthamore të Fukushimës? Komiteti i ekspertëve të qeverisë japoneze zbuloi se në krahasim me mënyra të tjera, hedhja në det është metoda më e lirë dhe paraqet rrezikun më të vogël të ndotjes për Japoninë. Kjo qasje është jashtëzakonisht egoiste dhe e papërgjegjshme.
Së dyti, a janë të besueshme të dhënat e Kompanisë së Energjisë Elektrike e Tokios (TEPCO), për ujin e ndotur bërthamor? Që nga aksidenti bërthamor i Fukushimës në vitin 2011, TEPCO ka qenë vazhdimisht i ekspozuar ndaj ndërhyrjeve të të dhënave dhe fshehjes së aksidenteve. Sipas mendimit të peshkatarit të Fukushimës, Sato Yoshiki dhe të tjerëve, qeveria japoneze nuk ka marrë miratimin e publikut për të promovuar hedhjen e ujit në det, duke shkelur detyrimet.
Së treti, a është vërtet efektive “pajisja e pastrimit”? Një sërë studimesh kanë treguar se uji i ndotur nga centrali bërthamor Fukushima përmban të paktën 60 lloje radionuklidesh dhe përqendrimi është shumë i lartë, të cilat aktualisht nuk mund të filtrohen dhe të dekompozohen plotësisht nga teknologjia.
Së katërti, pse pala japoneze nuk ka bërë një vlerësim shkencor të ndikimit të hedhjes së ujit të ndotur në mjedis? Studimet ndërkombëtare kanë treguar se 10 vjet pasi uji i ndotur bërthamor të hidhet në det, radionuklidet përkatëse do të përhapen në oqeanin global. Hedhja e ujit të ndotur bërthamor të Fukushimës do të zgjasë deri në 30 vjet, gjë që do të shkaktojë dëme të pamatshme në mjedisin detar global dhe shëndetin publik.
Së fundi, në lidhje me planin për hedhjen e ujit të ndotur në det, pse pala japoneze nuk u konsultua plotësisht me vendet fqinje, vendet ishullore të Paqësorit dhe palët e tjera përkatëse? Jo vetëm kaq, por përpara se të publikohej konkluzioni zyrtar i IAEA-s, Japonia ka vijuar këtë proces.
Para 12 vjetëve, aksidenti bërthamor i Fukushimës solli fatkeqësi të mëdha në botë. Tani, Japonia është e gatshme të dëmtojë interesat e përbashkëta të gjithë njerëzimit për interesat afatshkurtëra të saj. Ndaj këtij veprimi duhet të kryhet rezistencë me vendosmëri. Pala japoneze duhet të përmbushë me ndërgjegje detyrimet e saj ndërkombëtare, të konsultohet plotësisht dhe të arrijë konsensus me vendet fqinje dhe palët e tjera të interesuara dhe institucionet përkatëse ndërkombëtare. Para kësaj, hedhja e ujit të ndotur në det nuk duhet të fillojë pa autorizim.
Të tjera
-
Qeveria e Kosovës i kundërpërgjigjet Listës Serbe për kamerat e vendosura në veri
Zëdhënësi i Qeverisë, Përparim Kryeziu i është kundërpërgjigjur pretendimeve ...
-
Aksioni i Policisë së Kosovës: Identifikohen 76 lëmoshë kërkues nga Kosova dhe Shqipëria
Për 13 ditë, Policia e Kosovës ka zbatuar një aksion për parandalimin e trafi...
-
Përparim Rama: Problemit të mbeturinave në kryeqytet i erdhi fundi
Kryetari i Komunës së Prishtinës, Përparim Rama, ka njoftuar se kanë rritur k...
-
Pas Arbitrazhit, Kosova dështon edhe në Londër – do t’i paguajë ContourGlobalit 20 milionë euro
Gjykata Komerciale në Londër ka lënë në fuqi një vendim të Gjykatës Ndërkombë...
-
Zbulohet pllaka “Shtëpia e Durimit” në Shtëpinë Tradicionale të Familjes Qerkezi – Muzeu Historik 1999
Është zbuluar pllaka “Shtëpia e Durimit” në Shtëpinë Tradicionale të Familjes...
-
Pahor po përgatit një draft për dialogun Kosovë-Serbi, fillimisht dëshiron të koordinohet me Borrellin dhe vendet e QUINT-it
Ish-presidenti i Sllovenisë, Borut Pahor së fundmi është duke u përmendur si ...
-
Krasniqi kujton Masa*rën e Mejës: Ajo flet për viktimën dhe agresorin më fuqishëm dhe më drejtë se cilado gjykatë
Kryetari i Partisë Demokratike të Kosovës, Memli Krasniqi ka kujtuar masa...
-
Rohde për të pagjeturit: Keqardhje që s’është bërë progres në 3 vitet e fundit për shkak të bllokadës politike
Ambasadori gjerman në Kosovë, Jorn Rohde, në Ditën Kombëtare për Personat e Z...
-
Ambasada e ShBA-së për të zhdukurit e luftës: Prioritet gjetja e përgjigjeve për familjarët e tyre
Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë ka shkruar për Ditën K...
-
Dita e të Pagjeturve dhe Masa*ra e Mejës, Haradinaj: Kurrë nuk do të ndalemi së kërkuari drejtësi
Kryetari i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Ramush Haradinaj ka përkujt...
-
KFOR-i konfirmon vetaksidentin në Leposaviq: Brenda veturës ishin katër ushtarë
Një veturë ushtarake e KFOR-it është aksidentuar gjatë ditës së martë në fsha...
-
Drita Millaku, Labinotë Demi Murtezi dhe Ardiana Matoshi nga Vetëvendosje, tri deputetet më pasive në Kuvendin e Kosovës
Instituti i Kosovës për Drejtësi ka publikuar raportin e monitorimit të punës...