Pse ka krizë të naftës së rafinuar?
Autori: Gazeta inFokus 16:55 | 23 June 2022
Shoferët në mbarë botën po përballen me çmime të larta të karburanteve në pikat e mbushjes, ndërsa kostoja është rritur edhe për ngrohjen e banesave, prodhimin e energjisë dhe prodhimin industrial.
Çmimet kanë qenë të larta edhe përpara se Rusia të niste pushtimin e Ukrainës, më 24 shkurt. Por, nga mesi i marsit, çmimet e karburanteve janë rritur edhe më, ndërkohë që çmimet e naftës së papërpunuar kanë parë vetëm rritje modeste.
Arsyeja kryesore duket se është mungesa e kapaciteteve adekuate të rafinimit, për të përpunuar naftën e papërpunuar në benzinë dhe naftë.
Sa është kapaciteti ditor i rafinerive botërore?
Sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë, kapacitetet janë të mjaftueshme për të prodhuar 100 milionë fuçi naftë në ditë, por rreth 20% e këtyre kapaciteteve nuk janë të përdorshme.
Pjesa më e madhe e këtij kapaciteti të papërdorshëm është në Amerikën Latine dhe në vende të tjera ku ka mungesë investimesh. Kjo bën që kapaciteti real i rafinerive të jetë rreth 82-83 milionë fuçi në ditë.
Sa rafineri janë mbyllur?
Industria e rafinimit llogarit se bota ka humbur gjithsej 3.3 milionë fuçi nga kapaciteti ditor i rafinimit që nga fillimi i vitit 2020. Rreth një e treta e këtyre humbjeve kanë ndodhur në Shtetet e Bashkuara, pastaj në Rusi, Kinë dhe Evropë.
Kërkesa për karburante ka rënë në fillim të pandemisë, kur njerëzit janë izoluar dhe kanë punuar kryesisht nga shtëpitë.
Para kësaj, kapaciteti i rafinimit nuk ka rënë në asnjë vit për së paku tri dekada.
A do të rritet kapaciteti i rafinimit?
Kapaciteti global i rafinimit pritet të rritet për 1 milion fuçi në ditë në vitin 2022 dhe për 1.6 milion fuçi më 2023.
Sa ka rënë rafinimi në krahasim me periudhën e para-pandemisë?
Në prill, 78 milionë fuçi janë përpunuar çdo ditë – ndjeshëm më pak se mesatarja e para-pandemisë prej 82.1 milionë fuçish në ditë.
Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë pret që rafinimi të rimëkëmbet gjatë verës në 81.9 milionë fuçi në ditë.
Ku është zvogëluar kapaciteti i rafinimit dhe pse?
Të gjitha rafineritë në Shtetet e Bashkuara, Kinë, Rusi dhe Evropë janë duke operuar me kapacitet më të ulët se përpara pandemisë.
Rafineritë amerikane kanë zvogëluar kapacitetin për gati një milion fuçi që nga viti 2019, për arsye të ndryshme.
Gati 30% e kapaciteteve të rafinimit të Rusisë kanë pushuar në maj, pasi shumë vende perëndimore janë duke refuzuar karburantet ruse.
Kina, ndërkaq, bën kursimet më të mëdha. Eksportet e produkteve të rafinuara lejohen vetëm sipas kuotave zyrtare, kryesisht për kompani të mëdha shtetërore të rafinimit dhe jo për kompani më të vogla të pavarura.
Çfarë tjetër kontribuon në çmimet e larta?
Kostoja e transportit të produkteve me anije është rritur, për shkak të kërkesës së lartë globale, si dhe sanksioneve ndaj anijeve ruse.
Në Evropë, rafineritë janë nën presion nga çmimet e larta të gazit natyror, i cili mundëson operacionet e tyre.
Disa rafineri varen gjithashtu nga benzina me vakum – si lëndë djegëse e ndërmjetme. Humbja e naftës ruse me vakum i ka penguar disa që t’i rinisin operacionet.
Të tjera
-
Vuçiqit iu kërkua ta heqë flamurin serb pasi u mbështoll me të, refuzoi: Askush s’ma merr atë
Gjatë dhe pas votimit të rezolutës për Srebrenicën, presidenti i Serbisë, Ale...
-
LDK: Votimi i rezolutës për gjeno*idin në Srebrenicë në OKB, është vulë për k*imet e Serbisë
Lidhja Demokratike e Kosovës, ka reaguar ndaj miratimit të rezolutës për Sreb...
-
Vuçiqi bën filma pasi kaloi rezoluta mbi gjenocidin në Srebrenicë, mbështillet me flamurin serb
Presidenti i Serbisë, Aleksander Vucic, sot është munduar që të ofrojë argume...
-
Njihuni me 12 vjeçarin nga Suhareka, i cili kujdeset çdo ditë për dhitë e tij- “Kam shumë qef me i ndihmu familjes”
Në fshatin Duhël të Komunës së Suharekës, jeton 12 vjecari Bislim Graishta, i...
-
Kosova anëtarësohet në Këshillin Evropian për Mjekësi Ligjore
Ministrja e Drejtësisë ka bërë të ditur se Kosova është pranuar pranuar në Kë...
-
Miratohet rezoluta, OKB njeh gjeno*idin serb në Srebrenicë
Me 84 vota pro ka kaluar Rezoluta për Srebrenicën në mbledhjen e Asamblesë së...
-
Dy të lënduar në aksidentin e réndé në rrugën Fushë Kosovë-Prishtinë
Një aksident i rëndë trafiku ka ndodhur në rrugën Fushë Kosovë – Prishtinë, e...
-
Rrokulliset një veturë, aksident i réndé në rrugën Fushë Kosovë-Prishtinë
Një aksident i rëndë trafiku ka ndodhur në rrugën Fushë Kosovë – Prishtinë. ...
-
Specialja merr vendimin për vazhdimin e paraburgimit për Pjetër Shalën
Në Dhomat e Specializuara të Kosovës (DhSK) në Hagë është marrë vendim për va...
-
Nis bashkëpunimi serioz dhe strategjik midis Comodita dhe JYSK International
Në ambientet e fabrikës Comodita, kanë qëndruar përfaqësuesit e kompanisë së ...
-
Kurti: Rreziku i një luf*te të re në rajon është real, duam të anëtarësohemi sa më shpejt në NATO
“Ekziston një rrezik real i luftës pasi Serbia është duke krijuar lidhje më t...
-
Zyrtare: Policia e shpall në kërkim Enver Sekiraqën!
Policia e Kosovës, Drejtoria për Hetimin e Krimit të Organizuar dhe Krimeve t...