Gjukanoviq bën thirrje për qetësi pas paralajmërimit për marrëveshje me Kishën serbe
Autori: Gazeta inFokus 12:45 | 01 July 2022
Presidenti i Malit të Zi, Milo Gjukanoviq, hodhi poshtë mundësinë e një marrëveshjeje të afërt mes Qeverisë në Podgoricë dhe Kishës Ortodokse Serbe, duke u munduar kështu të ulë disi tensionet që kanë përfshirë shtetin ballkanik.
Kryeministri i Malit të Zi, Dritan Abazoviq, u shpreh më 29 qershor se pavarësisht krisjeve të koalicionit, qeveria e tij do të nënshkruante një “marrëveshje thelbësore” që do të përmirësonte marrëdhëniet e ndjeshme me Kishën Ortodokse Serbe, e cila ka ndikim të konsiderueshëm ne vendin e tij dhe brenda koalicionit qeverisës.
Shumica e malazezëve janë besimtarë ortodoksë nën Kishpn Ortodokse Serbe, e cila ka një degë të sajën në Çetnije, e quajtur “Mitropolia e Malit të Zi dhe Bregdetit”.
“Më e rëndësishmja për Malin e Zi është që të zhbllokojë procesin e negociatave dhe të ecë përpara drejt Evropës, por për shkak të rrethanave, kjo është shndërruar në një çështje tejet e rëndësishme politike”, deklaroi Gjukanoviq në Madrid, pas mbylljes së samitit të NATo-s më 30 qershor.
“Duhet vetëm të ulim tensionet [dhe] media nuk duhet të rrisë më tepër se ç’duhet rëndësinë e kësaj çështjeje”, shtoi ai.
Disa protesta u organizuan në Podgoricë pas njoftimit të bërë nga Abzoviq, krah patriarkut serb.
Përveç çështjeve të pazgjidhura rreth pronës dhe parësisë, kisha serbe është përzier disa herë edhe politikisht në çështjet malazeze, përfshi organizimin e protestave përpara zgjedhjeve që rrëzuan aleatët qeverisës të Gjukanoviçit në vitin 2020.
Kritikët thonë se projekt-marrëveshja njeh subjektivitetin ortodoks serb gjashtë shekuj më herët sesa i jepet kishës në vetë Serbinë dhe se ajo shtrin në mënyrë të pasaktë ndikim në territorin malazez.
Gjithashtu thuhet se në marrëveshje përcaktohen kriteret për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve të regjistrimit mbi pronat. Kisha serbe kontrollon qindra prona në të gjithë Malin e Zi.
Abazoviq nuk specifikoi se kur pritet të nënshkruhet kjo marrëveshje.
Gjukanoviq e ka bërë identitetin malazez një temë të spikatur mbi në politikën e brendshme që daton nga shpërbërja e Jugosllavisë tre dekada më parë teksa ka kërkuar të frenojë ndikimin e kishës serbe duke promovuar një grup alternativ malazez.
Mali i Zi ka qenë pjesë e një federatë së bashku me Serbinë deri në mbajtjen e një referendumi për pavarësi në vitin 2006, por lidhjet etno-nacionaliste, historike dhe kulturore me Serbinë janë të thella.
Partia më e madhe në Malin e Zi, Partia Demokratike e Socialistëve (PDS), dhe social demokratët (SDP) kritikuan draftin e “Marrëveshjes Themelore për Rregullimin e Marrëdhënieve Reciproke” të publikuar më 28 qershor duke e cilësuar si “tepër bujare ndaj kishës serbe”.
Abazoviq u kundërpërgjigj duke thënën se “ato parti e kishin mundësinë të shprehnin pakënaqësinë e tyre” por asnjë nga krerët parlamentarë nuk e kundërshtuan kur panë draft-marrëveshjen para se ajo të publikohej.
Ai la të kuptohej se ata mund të ushtrojnë fuqitë e tyre të ligjshme, por se “kjo qeveri do ta mbyllë këtë çështje.”
Pas takimit të tyre në selinë e kishës në Beograd më 30 qershor, patriarku ortodoks serb Porfirije tha se marrëveshja e re do të shënonte një “kurorëzim” të normalizimit të marrëdhënieve midis Malit të Zi dhe kishës së tij.
Ai vuri në dukje se përpjekjet për të arritur një marrëveshje kishin filluar në vitin 2012-të.
Që atëherë, në fund të vitit 2019-të, Gjukanoviq dhe një qeveri e mëparshme nisën një betejë ligjore ndaj operacioneve dhe pronës së kishës serbe.
Vendimi shkaktoi një largim nga koalicioni të disa partive pro-serbe dhe protesta që përfundimisht u kushtuan aleatëve të Gjukanoviqit shumicën qeverisëse në zgjedhjet e 2020-s./REL
Të tjera
-
Përfundon procesi i regjistrimit të popullsisë, Kastrati: Kemi kaluar shifrën prej 1.5 milion
Sot në Kosovë përfundoi regjistrimi i popullsisë edhe për komunat të cilat ki...
-
Plag*osja e trefishtë në Pejë/ Gjykata merr vendim për dy të dyshuarit
Gjykata Themelore e Pejës ka aprovuar kërkesën e Prokurorisë Themelore të Pe...
-
Serbia amniston krimi*nelët e luf*tës në Kosovë
Në Serbi, krimet e kryera në Kosovë vazhdojnë të mbulohen, por edhe ligjë...
-
Mbyllja e Bankës së Kursimeve në veri, Ulutash-Kurtit: Të shmangen veprimet e njëanshme që mund të nxisin tensione
Komandanti i KFOR-it, gjeneralmajor Ozkan Ulutash, ka takuar kryeministrin e ...
-
Gërvalla për zgjedhjet: Më mirë të mbahen në ditë të gjata sesa të shkurtra të dimrit – por duhet konsensus opozitar
Zëvendëskryeministrja dhe ministrja e Punëve të Jashtme, Donika Gërvalla, ka ...
-
Haradinaj: Qeverisja e Aleancës e ka ndryshuar Gjakovën
Kryetari i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Ramush Haradinaj, ka thënë se q...
-
Regjistrimi i popullsisë përfundoi, çka do të ndodhë me personat që s’janë regjistruar?
Duke qenë se të premten ka përfunduar procesi i regjistrimit të popullsisë në...
-
Vjosa Osmani intervistohet nga mbesa e ish-presidentit të Kosovës, Ibrahim Rugova
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani ka ndarë një video nga vizita që pati gja...
-
Situata e sigurisë në Kosovë, Kurti e Sveçla takohen me komandantin e KFOR-it
Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, së bashku me ministrin e P...
-
Kërçeli: Aq shumë është degraduar sa lagja Kalabria ka marrë emrin e ri “Durrësi”
Shefi i kabinetit të Glauk Konjufcës, Ilir Kërçeli ka reaguar pas debatit të ...
-
Kryediplomatja: Nuk e zbatojmë Asociacionin e propozuar nga BE-ja nëse Serbia nuk zbaton detyrimet e veta
Ministrja e Jashtme të Kosovës, Donika Gërvalla tha se qeveria e Kosovës ...
-
Xhirohet teksa bën tejkalim në vijë të plotë, gjobitet 200 euro
Policia në Pejë sot ka pranuar njё video incizim nga njё qytetar, ku shihet s...