Plakja e trurit/ Njihuni me 5 mënyra si të parandaloni rrezikun
Autori: Gazeta inFokus 10:26 | 03 May 2021
Sëmundja e dementias është një ndër më të përhapurat në të gjithë globin. Prek trurin dhe dëmton kujtesën, duke ndikuar në kthjelltësinë e tij dhe jetën e përditëshme. Sipas mjekëve një person me dementia përjeton një lloj “plakje të trurit”. Sot në botë numërohen rreth 50 milion njerëz që vuajnë nga kjo sëmundje.
Ndërsa rreth 10 milion raste të reja zbulohen çdo vit. Nisur nga kjo përhapje e madhe Organizata Botërore e Shëndetit ka publikuar një listë me gjëra që mund të bëni për t’a parandaluar.
Parandalimi i rrezikut
Ekspertët, thonë se ka disa mënyra specifike se si mund të parandalohen sëmundjet e kujtesës si dementia apo alzhaimeri. Sipas mjekëve këto mënyra janë të lidhura ngushtë me zgjedhjet që njerëzit bëjnë në jetën e përditëshme. Një jetësë e shëndetshme duke filluar që nga ushqimi e deri tek aktiviteti fizik janë thelbësore në uljen e rrezikut të zhvillimit të kësaj sëmundje. Më poshtë në këtë shkrim do të gjeni të specifikuar rrugën e duhur që duhet të ndiqni për të mbrojtur shëndetin e trurit tuaj.
Çfarë duhet të kosnumoni
Një dietë e shëndetëshme dhe e balancuar luan një rol kyç në parandalimin e shumë sëmundjeve. Duke filluar që nga diabeti, sëmundjet e zemrës apo sëmundjet kancerogjene mund të evitohen nga ushqyerja e shëndetëshme. Vlerat e të ushqyerit saktë dhe shëndetëshëm ndikojnë dhe ndihmojnë edhe shëndetin e mirë të trurit. Ekspertët rekomandojnë çdo ushqim që është i mirë për zemrën ka efekt të njejtë edhe në tru. Ndër dietat më me vlera është edhe dieta Mesdhetare e cila është e pasur në perime, bulmet, vaj ulliri, peshk dhe mish të bardhë. Kjo dietë përmban vitamina dhe minerale të shumta që njihen si parandaluese të problemeve neruologjike dhe përmirësimit të tyre. Për shkak se nuk përmban shumë yndyrna të këqija, është e pasur me omega – 3, acide yndyrore të shëndetshme dhe antioksidantë.
Ushtrimet fizike
Ekspertët thonë ushtrohuni rregullisht. Aktiviteti fizik do të përmirësojë shëndetin e trurit tuaj ndjeshëm edhe me kalimin e moshës. Një studim i vitit 2009 nga Trusted Souce, tregoi se personat që ushtrohen rregullisht kanë më pak probleme konjitive. Këtu përfshihet reduktimi i problemeve që vijnë nga lloje të dementias ku bën pjesë edhe alzhaimeri. Mjekët rekomandojnë një regjim gradual e të shëndetëshëm edhe në stërvitje duke e filluar me ecje të lehta. Ndër vite ky aktivitet fizik mund të evoluojë teksa ju ndiheni më të fortë dhe më të gatshëm për t’a përballuar.
Duhani një kërcënim
Sipas Trustet Source duhani rrit rrezikun e shfaqjes së dementias. Veçanërisht tek personat e moshuar mbi të 60-t ky rrezik bëhet konkret nëse e ushqeni trupin me nikotinë. Mjekët në këtë pikë rekomandojnë të hiqni dorë sa më shpejt nga duhani pasi efeket e tij në tru dhe në organizëm janë të pariparueshme.
Jini sa më social
Ndonëse nuk ka ndonjë studim të qartë për këtë mjekët rekomandojnë që të jeni sa më social gjatë përditshmërisë tuaj. Izolimi social mund të sjellë sëmundje si depresioni, ankthi dhe dëmtime të trurit si pasojë e prekjes nga dementia. Nëse mbani kontakte të vazhueshme me njerëz gjatë ditës sistemi juaj nervor do të jetë më i shëndetëshëm. Këtë stil jetese mund t’a bëni tuajin duke filluar nga që nga sot. Në këtë mënyrë truri juaj do të funksionojë sa më mirë dhe do të rigjenerojë vetëveten.
Të tjera
-
Kurti në konferencën e partive socialiste ku ishte edhe kancelari Scholz: Autokratët kanosin sigurinë e kontinentit tonë
Kryeministri i Republikës, Albin Kurti ka marrë pjesë në konferencën e Partis...
-
IKShPK-ja me aktivitete përgjatë Javës së Imunizimit
Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike të Kosovës shënoi Javën e Imunizimi...
-
Hoxhaj: Kosova plotëson gjithë kriteret për KiE, por ka përpjekje për kushtëzim
Ish-ministri i Jashtëm i Kosovës dhe njëherazi nënkryetari i Kuvendit, Enver ...
-
Tre monumente të Gjergj Kastriot Skënderbeut i shtohen komunave arbëreshe në Kalabri
Tre monumente të Gjergj Kastriot Skënderbeut, iu shtuan sot komunave arbëresh...
-
Abdixhiku në Gjilan: Me qytetarët po flasim hapur e po marrim mbështetje për programin tonë kombëtar
Kryetari i LDK-së, Lumir Abdixhiku, ka qëndruan për vizitë në Gjilan, ku bash...
-
“Të gjitha i gjetëm në magjistrale, por vetëm peshkun jo”, PDK: Qeveria Kurti po tenton ta përmbysë Ferizajn
Rinia e Partisë Demokratike të Kosovës, sot përmes një aksioni ka shfaqur pak...
-
Ikja e mjekëve sfidë për institucionet
Largimi i mjekëve nga Kosovë për të kërkuar punë dhe kushte më të mira në ven...
-
Vetaksident në magjistralen Duhël-Suharekë, lëndohen dy persona
Një vetaksident ka ndodhur mesditën e së shtunës në magjistralen Duhël-Suhare...
-
Konjufca: BE po pret me padurim të punojë me qeverinë serbe, e nuk janë të gatshëm t’i heqin masat Kosovës
Kryeparlamentari Glauk Konjufca ka shprehur zhgënjimin e tij ndaj deklaratave...
-
“Bajraktarët” e Shqipërisë nisin kontrollet nga ajri
Në ditët që vijnë do të nisin kontrollet e para nga ajri, përmes fluturimeve ...
-
Knaus: Kushtëzimi i anëtarësimit të Kosovës në KiE me krijimin e Asociacionit pamundëson realizimin e të dyjave
Ditët e fundit, Presidenti i Francës Emmanuel Macron dhe Kancelari gjerman Ol...
-
Fundjava e parë pa kufi Kosovë-Shqipëri, qytetarët: Jemi një komb, s’duhet të ketë kurrë kontrolle
Që prej 1 majit, kalimet mes Kosovës dhe Shqipërisë bëhen pa kontrolle kufita...