Si e ndërtoi bota Perëndimin?
![](https://gazetainfokus.com/wp-content/uploads/2024/05/anc-780x439-1.jpg)
Autori: Gazeta inFokus
16:28 | 07 May 2024
Përgatiti: Daut Dauti (pjesë nga vepra How the World made the West nga Josephine Quinn)
Grekët dhe romakët kishin historitë e tyre të rrënjosura në vendet tjera dhe që i kishin adoptuar shumicën e ideve dhe teknologjitë nga diku tjetër: kodet juridike dhe literaturën nga Mesopotamia, skulpturat e gurit nga Egjipti, ujitjen nga Asiria dhe alfabetin nga Levanti. Ata e dinin këtë dhe e çmonin.
Për një gjë tjetër, grekët dhe romakët rrallë i kanë pasur të përbashkëta gjërat që sot quhen vlera perëndimore. Në fakt, shumë prej këtyre vlerave antike që konsiderohen të padyshimta, sot do të merreshin si të panjohura, madje edhe të papranueshme. Athinasit e kanë praktikuar demokracinë vetëm për burra, të cilët e promovonin joshjen ndaj djemve, kurse gratë qëndronin gojëmbyllura dhe të mbuluara. Romakët e përqafonin skllavërinë në shkallë masive dhe i shikonin ekzekutimet publike për kënaqësi.
Më në fund nuk ekziston lidhja e privilegjuar mes grekëve dhe romakëve me ‘Perëndimin’ modern: shteti kombëtar i Evropës perëndimore me ardhacakët e tyre në kolonitë e largëta. Kryeqyteti i Perandorisë Romake në mesin e mileniumit të parë ka lëvizur në Kostandinopojë dhe mbeti atje për më shumë se një mijë vjet. Ndërkohë, myslimanët e kombinuan mësimin grek me shkencën nga Persia, India dhe Azia qendrore, si një teknologji të re që qarkullonte rreth Afrikës, Arabisë dhe Oqeanit Indian, kurse detarët në detet e veriut dhe kalorësit e stepave i bartnin mallrat dhe idetë nga Kina deri në Irlandë.
Kjo është një botë e gjerë që shtrihet nga Pacifiku deri në Atlantik ku kombet në ngritje të Evropës perëndimore e trashëguan në shek. XV derisa po hynin në një botë të re. Ky milenium i ndërveprimeve është harruar me të madhe, është ngulfatur me ide të zhvilluara në periudhën viktoriane që e organizoi botën në atë të ‘civilizuar’, të ndarë dhe shpesh e kundërshtuar në mënyrë të dyanshme.
![](https://gazetainfokus.com/wp-content/uploads/2024/03/1.jpg)
Të tjera
-
Konjufca nderon Adem Demaçin: I pathyeshëm në burg dhe frymëzues brezash në lụftën për liri
Kryetari i Kuvendit të Kosovës, Glauk Konjufca, në gjashtëvjetorin e vdekjes ...
-
Vlora Çitaku mban nesër konferencë, s’tregohet arsyeja
Sekretarja e Përgjithshme e Partisë Demokratike të Koosvës, Vlora Çitaku, do ...
-
Nikolla jep dorëheqje si kryetare e kuvendit të Shqipërisë: Është rezultat i një situate personale shëndetësore
Kryetarja e kuvendit të Shqipërisë, Lindita Nikolla, ka dhënë dorëheqje nga p...
-
Mehaj kujton Demaçin: Udhëheqësit politikë gabuan që s’e bënë president sa ishte gjallë
Ish-ministri i Mbrojtjes, Armend Mehaj, ka kujtuar veprimtarin e çështjes...
-
Tri orë pritje e kolona deri në 1 mijë metra, përditësimi i fundit i MPB’së për gjendjen nëpër pikëkalimet kufitare
Qendra Kombëtare për Menaxhim Kufitar ka bërë një përditësim rreth gjendj...
-
Kush është Florim Ejupi, që sikur Faton Hajrizi u arratis nga Bondsteel-i?
Florim Ejupi është një ndër emrat më të përfolur në botën e errët të krimit n...
-
Presidentja i fton krerët e partive për t’u konsultuar rreth datës së zgjedhjeve që mbahen vitin e ardhshëm
Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani-Sadriu, ka ftuar zyrtarisht...
-
Do rikthehen temperaturat mbi 40 gradë në Shqipëri
Në 21 korrik u shënua rekordi global përsa i përket temperaturës mesatare...
-
Mbledhja e radhës e Qeverisë, merret një vendim
Qeveria e Republikës së Kosovës ka mbajtur sot mbledhjen e 215’të. Në këtë...
-
KFOR-i publikon pamje nga kufiri me Serbinë: Po patrullojmë rregullisht
Misioni i NATO-s në Kosovë, KFOR, sot ka publikuar një video nga Mitrovica e ...
-
Hoxhaj viziton Thaçin e Veselin në Hagë: Fatin e tyre e shohin në shërbim të fatit të Kosovës
Deputeti i PDK-së, Enver Hoxhaj ka vizituar sot në Hagë, ish-presidentin Hash...
-
“Parisi 2024”, Osmani i ofron mbështetje ekipit të Kosovës: E bindur që do të shkëlqejnë dhe do të sjellin medalje
Presidentja Vjosa Osmani është lajmëruar në faqen e saj në Facebook, pak minu...