Sot në moshën 86 vjeçare ndërroi jetë, Martti Ahtisaari, ish Presidenti Finlandez, diplomati dhe një ndër figurat kryesore e kryenogaciator në disa konflikte të ndryshme në botë.

Pra në tapetin e historisë politike ndërkombëtare, emri i Martti Ahtisaarit është i njohur për rolin e tij si një ndërmjetës dhe kryenegociator në konflikte të ndryshme dhe jo vetëm.

Por cili ishte roli i Ahtisaari për Kosovën dhe si u kundërshtua fuqishëm plani i tij nga tash Partia në Pushtet?

Protestat e fuqishme e masive ku me 10 shkurt të vitit 2007 edhe humbën jetën dy aktivistë të rinj të Lëvizjes Vetëvendosje. Nga Lëvizja Vetëvendosje, Martti Ahtisari dhe plani i tij për statutin e Kosovës është parë me skepticizëm dhe kundërshtim. Vetëvendosje, një lëvizje që në atë kohë ka qenë kritike ndaj ndërhyrjeve të jashtme në çështjet e brendshme të Kosovës, e që në një masë vazhdon të jetë edhe sot, ka organizuar protesta masive kundër planit të Ahtisaarit për Kosovën. Kjo sepse sipas tyre ky plan nuk ofronte një sovranitet të plotë për Kosovën dhe se ai ishte i pandershëm ndaj dëshirës së popullit të Kosovës për pavarësi të plotë.

Protestat e organizuara nga Vetëvendosje kishin për qëllim të tregonin pakënaqësinë dhe kundërshtinë ndaj rolit të Ahtisaarit dhe komunitetit ndërkombëtar në përcaktimin e të ardhmes së Kosovës. Manifestime të mëdha, bllokime rrugësh, e veprime të tjera protestuese që dërgonin edhe në dhunë ndaj institucioneve të shtetit u organizuan në atë kohë nga Lëvizja Vetëvendosje për të shprehur qartë kundërshtinë që kishin për pakon e Ahttisarit.
Martti Ahtisaari, nga ana tjetër, njihet si figura që ka qenë i përkushtuar ndaj një zgjidhjeje të qëndrueshme dhe paqësore të çështjes së Kosovës, duke kërkuar kompromis dhe pajtim midis palëve të ndryshme. Ai ka argumentuar se plani i tij ishte një rrugë e arsyeshme dhe e realizueshme për të siguruar një të ardhme më të mirë për Kosovën dhe rajonin në tërësi.

Vdekja tragjike e Mon Balaj dhe Arben Xheladinit: Një Moment i Errët në Historinë e Kosovës

Në zemër të Prishtinës, në shkurt të vitit 2007, bota dëshmoi një protestë të fuqishme dhe të dhimbshme të Lëvizjes Vetëvendosje kundër planit të propozuar nga diplomati finlandez, Martti Ahtisaari, për statusin e ardhshëm të Kosovës.
Protesta, e organizuar nga partia në pushtet, u karakterizua nga tensione dhe përplasje të ashpra mes protestuesve dhe forcave të rendit.
Tragjikisht, kjo ditë mbahet mend për vdekjen e dy aktivistëve të rinj të LVV-së, Mon Balaj dhe Arben Xheladini, të cilët u vranë nga plumba gome për të cilët më vonë pas hetimeve u raportua se u hodhën nga forcat e UNMIK-ut (Misioni i Kombeve të Bashkuara në Kosovë) gjatë përplasjeve më protestuesit.

Vdekja e Balaj dhe Xheladinit shkaktoi një tronditje të madhe dhe zemërim në mesin e qytetarëve të Kosovës dhe edhe përkrahësve të Vetëvendosjes. Ky incident ngjalli pyetje të mëdha lidhur me përgjegjësinë dhe proporcionalitetin e përdorimit të forcës nga ana e forcave të sigurisë ndërkombëtare. Pas kësaj ngjarjeje, u bënë edhe një sërë protestash dhe manifestimesh të mëtejshme në të cilat qytetarët dhe anëtarët e Vetëvendosjes kërkuan drejtësi për viktimat dhe përgjegjësi për ata që i shkaktuan vdekjet.

Mirëpo në vazhdim, kujtimi për Mon Balaj dhe Arben Xheladinin ka mbetur i gjallë në ndërgjegjen e shoqërisë kosovare dhe nga partia në pushtet ka vazhduar të përdoret për frymëzim në përpjekjet për drejtësi, liri dhe vetëvendosje.

Albin Kurti kundër Planit të AhtisaariT: Një ‘luftë fjalësh’ për të ardhmen e Kosovës

Plani i Ahtisaariy ishte përgatitur me synimin e ofrimit të një zgjidhje për statusin e Kosovës pas luftës së vitit 1999, mirëpo u prit me një valë të gjerë kundërshtie nga shumë segmente të shoqërisë kosovare, kryesisht të udhëhequra nga LVV-ja e udhëhequr nga tash kryeministri i Kosovës, Albin Kurti.
Fjalimet e Kurtit,kundër kësaj pakoje sic quhej ishin të mbushura me pasion dhe argumente të forta që theksonin se nuk do të sillte asgjë tjetër përveç një pavarësie të kufizuar, e cila sipas tij do të linte Kosovën nën një lloj tutjele ndërkombëtare dhe pa një sovranitet të plotë, gjë për të cilën nuk ishte luftuar deri në atë ditë.
“Ahtisaari e pruni paketën por pavarësia në paketë nuk vjen” kështu i niste fjalimet e tij kundër pakos së Ahtisaarit, Albin Kurti të cilat përcilleshin me brohorima të fuqishme të turmave të mëdha që morën pjesë në këto tubime e sidomos në atë të 10 shkurtit.
“Pavarësia, liria, janë vullneti i këtij populli që këta po e shkelin. Paketa e Atisaarit është autonomi për serbët brenda Kosovës dhe këta po kërkojnë autonomi për ta në kuadër të Kosovës. Po rrejnë po thojnë që kemi me pasë flamur e simbole e kemi me qenë shtet”, vazhdonte Kurti fjalimin e tij në protesën e dhunshme të 10 shkurtit 2007.

Por si e kundërshtonte Kurti pakon dhe cilat ishin argumentet e tij?

Sovraniteti dhe Pavarësia: Kurti argumentonte se plani i Ahtisaari nuk garanton sovranitet të plotë për Kosovën. Sipas tij, plani krijonte një shtet ku ndërkombëtarët do të kishin një rol të madh në vendimmarrje dhe do të ndikonin në çështje kyçe të shtetit, duke lënë Kosovën pa një liri të vërtetë për të udhëhequr veten.

Komunitetet etnike: Kurti gjithashtu kundërshtoi fuqishëm pjesën e planit që i jepte privilegje të veçanta komunitetit serb në Kosovë. Ai besonte se kjo do të çonte në ndarje etnike dhe do të pengonte krijimin e një shteti multietnik dhe funksional.

Baza juridike dhe legjitimiteti: Kurti ka shprehur shqetësim se plani i Ahtisaari nuk ishte i bazuar mjaftueshëm në vullnetin e popullit të Kosovës dhe se nuk i respektonte mjaftueshëm parimet e drejtësisë ndërkombëtare.
Dialogu dhe Konsensusi: Ai gjithashtu ka kritikuar mungesën e një procesi të gjërë konsultimi dhe pjesëmarrjeje të qytetarëve të Kosovës në hartimin dhe miratimin e planit.

Pavarësia e Kosovës – Nga opozita për në karrigen e kryeministrit, sa i “ndihmoi” Kurtit protesta masive e 10 shkurtit?

Pas protestave të dhimbshme të vitit 2007 dhe vdekjes tragjike të Mon Balaj dhe Arben Xheladinit, Kosova u ndesh me një sërë zhvillimesh të tjera tejet të rëndësishme dhe vendimtare për statutin e Kosovës.
Me 17 shkurt 2008, Kosova shpalli pavarësinë, duke hapur një kapitull të ri në historinë e saj. Pavarësia e Kosovës u prit me gëzim të madh nga shumica e popullatës, por edhe me sfida dhe pasiguri që do të ndikonin në rrugën e vendit drejt ndërtimit të një shteti të ri dhe të fuqishëm.

Në këtë kontekst, Lëvizja Vetëvendosje vazhdoi të jetë një forcë e rëndësishme politike dhe sociale në vend dhe një zë kritik i fuqishëm që përsëri nuk hezitonte që të përdorte edhe dhunën për të shprehur kundërshtinë për ngjarje të rëndësishme për vendin dhe popullin.

Pas disa zgjedhjeve dhe periudhave të turbullta politike, Albin Kurti dhe Vetëvendosje arritën në pushtet më 2021. Me një mandat të qartë dhe mbështetjen e gjerë të popullit, qeveria e re erdhi me premtimin e një ndryshimi të madh dhe realizimit të një agjende reformuese që synonte të ndryshonte mënyrën e udhëheqjes së vendit.

Pra gjatë viteve, Kurti ka qenë një kritik i ashpër i mënyrës se si Plani i Ahtisaarit ka trajtuar çështjen e statusit të Kosovës. Përmes kësaj kritike dhe mobilizimit të njerëzve në protesta dhe aksione tjera publike, ai ka arritur të ndërtojë një bazë të fortë të mbështetjes dhe të krijojë një identitet politik si një luftëtar për sovranitetin e plotë të Kosovës.

Partia në pushtet vazhdon të kërkojë drejtësi për dy aktivistitët që iu vranë në kryengritjen e madhe kundër pakos së Ahtisaarit, nuk dihet së çfarë qëndrimi mban sot kryeministri i vendit në lidhje me këtë pako e me krijuesin e saj.
Derisa po pritet një reagim nga kryeministri Kurti pas vdekjes së Marti Ahtisaarit, sot në moshën 86 vjeçare, tashmë ka reaguar Presidentja e vendit, Vjosa Osmani.
“Paqebërësi dhe vizionari do të mbetet përherë në kujtimet e popullit të Kosovës!”, deklaroi Osmani./Gazeta Infokus/

Vdes Martti Ahtisaari

Hej, hej, hej, erdhi Black Friday me zbritje deri në 75% në Comodita Home

Sponsoruar