Rritet numri i të rinjve kosovar që nuk janë të përfshirë në shkollim dhe as në tregun e punës
Autori: Gazeta inFokus 10:09 | 01 November 2024
Raporti i progresit për vitin 2024 ka identifikuar një numër sfidash për Kosovën në aspektin ekonomik, të cilat po vazhdojnë të nxisin migrim e lartë kryesisht të moshave të reja.
Sipas këtij raporti numri i të rinjve të cilët nuk janë aktiv as ne punësim e as në shkollim është rritur.
Njohës të fushës së ekonomisë vlerësojnë se të rinjtë e kanë humbur shpresën dhe se kryesisht janë të interesuar që të ikin nga Kosova. Ndërkohë sociologët thonë se përveç migrimit një numër i madh i tyre ka prirje radikalizmin dhe dukuritë negative.Rritja e ngadalësuar ekonomike, eksporti i ulët dhe norma e lartë e papunësisë mbesin sfidë kryesore për Kosovën, sipas raportit të progresit për vitin 2024.
Një nga shqetësimet e theksuara në këtë raport është edhe rritja e numrit të rinjve të pa përfshirë në shkollim dhe në tregun e punës, si dhe papabarazia gjinore në këtë rrafsh.
“Pavarësisht disa përparimeve, tregu i punës vazhdon të vuaj nga pjesëmarrja shumë e ulët, papunësia e lartë dhe hendeku i madh gjinor. Rezultatet e anketave të fuqisë punëtore vazhdojnë të publikohen me vonesa të mëdha. Hendeku gjinor në punësim është zgjeruar, normat e të punësuarve janë : 53.4% për burrat ndërsa 19.8% për gratë. Ndërsa në vitin 2023, përqindja e të rinjve (të moshës 15-24) që nuk janë në punësim, arsimim ose trajnim u rrit pak në 33.4%, nga 33% në vitin 2022 që është gjithsesi më e larta në rajonin e Ballkanit Perëndimor”.
Shifra të ngjashme javë më parë pati edhe Banka Botërore. Sipas raportit të saj Kosova pritet ta përmbyllë vitin me një rritje ekonomike prej rreth 3.9%.
Njohës të ekonomisë thonë se për të adresuar sfidat e papunësisë dhe importit të lartë rritja ekonomike duhet të jetë dyshifrore.
“Për të pasur zhvillim ekonomik që do të garantonte punësim të qëndrueshëm do duhej që të kishim një burim nga vet krijimi i vlerës sepse burimi kryesor i rritjes tek ne është konsumi apo remitencat prandaj nuk reflektohet drejtë për rritje të mirëqenies”, ka thënë për rtv21 Lekë Musa, njohës i ekonomisë.Sipas Agjencisë së Statistikave të Kosovës, mbi 600 mijë qytetarë nuk janë as në nuk shkollohen, ndërsa mbi 100 mijë prej tyre janë të moshës së re.
Kryetari i Aleancës së Bizneseve, Agim Shahini, vlerëson se këto shifra janë pasojë e mungesës së perspektives në Kosovë.“Të rinjtë e kanë humbur shpresën në Kosovë dhe synim kanë migrimin”, ka thënë Shahini.
Ish-drejtori i qendrës sociale për punësim, Vehbi Mujku, ngreh alarmin se një numër i madh i të rinjve që nuk shkollohen dhe nuk janë në marrëdhënie pune, kanë tendencë për përfshirje në dukuri negative.
“Këta të rinj realisht ndihen të diskriminuar e dijnë që nuk mund të punësohen në institucione publike pra janë të diskriminuar në anën tjetër në sektorin privat nuk iu konvenon dhe për këtë arsye këta qëndrojnë pasiv të njëjtit më së shumti kanë prirje për radikalizëm por edhe për tu marr me dukuri negative për të cilat dëgjojmë çdo ditë”, ka thënë Mujku.
Për papunësinë e lartë dhe njëkohësisht mungesën e madhe të fuqisë punëtore, njohësit e ekonomisë fajësojnë politikat ekonomike të vendit dhe sistemin e dobët arsimor, i cili sipas tyre nuk përputhet me nevojat e tregut të punës. /RTV21
Të tjera
-
Murati: S’janë shpenzuar 31 milionë euro për karburante, por 10.47 milionë
Ministri i Financave, Hekuran Murati, ka reaguar pas deklaratës së dhënë nga ...
-
Kurti takohet me Parmelin: Në katër vitet e fundit, investimeve e huaja direkte nga Zvicra janë rritur për 170%
Kryeministri i vendit, Albin Kurti, është takuar me Këshilltarin Federal të Z...
-
Arrestohet një 48 vjeçar në Leposaviq – Iu gjetën ạrmë, municion e uniformë me emblemën e Ushtrisë së Serbisë
Një person është arrestuar në një fshat të Leposaviqit, pasi që me vete kisht...
-
“Do të lyejë me benzinë” – Deklarohet fajtor i akuzuari për kanosje të gazetarit Vehbi Kajtazin
I akuzuari Driton Dobruna është deklaruar të premten fajtor se ka kanosur gaz...
-
Muharremi: Shteti t’i fuqizoj prodhuesit dhe bizneset, rritja e pagave sjellë efekt të menjëhershëm për politikanët
Opinionisti Shenoll Muharremi ka publikuar një grafikë, në të cilën ai ka tre...
-
Abdixhiku ia kujton Kurtit kur u premtonte policëve “sigurim jetësor e shëndetësor”: S’u bë as minimumi, ata meritojnë më mirë
Lidhja Demokratike e Kosovës ka kujtuar premtimin që kishte bërë Kryeministri...
-
PDK-ja nesër në 18:00 e mban Konventën për Bedri Hamzën kryeministër
Partia Demokratike e Kosovës do ta mbajë nesër Konventën “për Bedri Hamzën kr...
-
Përfituan më shumë se 1 milion nga fajdeja, policia jep detajet për aksionin e djeshëm në Prizren ku u arrestuan 6 veta
Policia e Kosovës sot ka dhënë detajet mbi operacionin që ka zhvilluar dje në...
-
Sindikalistët e shëndetësisë protestojnë më 14 nëntor
Federata e Sindikatave të Shëndetësisë së Kosovës ka njoftuar se do të protes...
-
Haradinaj bën homazhe pranë shtatores së Zahir Pajazitit: Ishte ndër bashkëluftëtarët më të zotë
Kryetari i AAK-së, Ramush Haradinaj, ka bërë homazhe pranë shtatores së heroi...
-
Aksident në rrugën Kllokot – Viti, vdẹs pasagjeri
Ka vdekur pasagjeri i një automjeti i cili u aksidentua në aksin rrugor Kllok...
-
Qeveria aprovon mjetet për pagat dhe shtesat e Kamenicës dhe Vitisë
Është aprovuar ndarja e mjeteve buxhetore për mbulimin e mungesës së mjeteve ...