Vlerësimi i hipotekave në Kosovë bazohet në standardet evropiane
Autori: Gazeta inFokus 12:03 | 04 August 2018
Banka Qendrore e Kosovës(BQK) me qëllim të lehtësimit të financimit të banimit, si njëra ndër nevojat më elementare të qytetarëve të Republikës së Kosovës, e mbështetur nga Thesari Amerikan në janar të vitit 2016 ka nxjerrë rregulloren për kreditë hipotekare rezidenciale dhe rregulloren për vlerësimin e pronave të paluajtshme, të cilat adresojnë çdo aspekt të lidhur me financimin e banimit përmes kredive hipotekare, që nga krijimi i kredive hipotekare, praktikat e kreditimit, dokumentimi i kredive, vlerësimi i hipotekës,, servisimi i tyre dhe kërkesat për kapital përmes të cilave caktohet rezerva e kapitalit ndaj kredive hipotekare.
Albulena Xhelili, drejtoreshë e Departamentit të Licencimit dhe Standardizimit në Bankën të Kosovës bënë të ditur se duke adaptuar praktikat më të mira ndërkombëtare brenda kontekstit të Kosovës dhe duke siguruar harmonizim me standardet e BE-së, BQK ka krijuar një kornizë rregulluese që siguron informim të drejtë të klientëve dhe mbrojtje të drejtave të tyre, me rastin e hyrjes në obligime afatgjata financiare me ndikime të mëdha për jetën tyre.
“ E njëjta kornizë ka krijuar bazën e nevojshme për rritje të cilësisë së vlerësimit të hipotekave bazuar në standardet Evropiane të vlerësimit të pronave të paluajtshme dhe ka adaptuar kritere specifike për vlerësimin e rrezikut kreditor që ndërlidhet me kapacitetin financiar të kredimarrësit dhe llojin e kolateralit të vendosur si hipotekë”, sqaron Xhelili.
Sipas saj, peshimi më i ulët i rrezikut kreditor për kategoritë që plotësojnë kriteret e përcaktuara bazuar në standardet më të reja të “Basel III” dhe dëshmojnë kapacitet të lartë kreditor ka mundësuar ofertë më të leverdishme bankare për financim e këtyre kategorive, duke motivuar kështu qytetarët të angazhohen në plotësimin e këtyre kritereve përmes regjistrimit adekuat ligjor të pronave të tyre.
Mst: BQK: Sfidë kryesore, joefikasiteti i regjistrimit të pronave
Ndikimi i kornizës rregulluese të BQK-së në lehtësimin e financimit të banimit reflektohet edhe në të dhënat e kredive të reja hipotekare të sektorit bankar të cilat publikohen rregullisht nga BQK. Albulena Xhelili nga Banka Qendrore thekson se vlera e përgjithshme e kredive hipotekare rezidenciale kanë ndjekur trend pozitiv të rritjes nga periudha e janarit 2016, kur edhe ka hy në fuqi korniza rregullative e BQK-së, si për nga vlera e kredituar, ashtu edhe për nga numri i kredive, përderisa maturimi mesatar i peshuar i kredive të tilla qëndron në pozicion të ngjashëm.
“Sa i përket sfidave të cilat pengojnë zbatimin e kornizë rregulluese të financimit të banimit, BQK vlerëson që sfida kryesore është procesi joefikas i regjistrimit të pronave i cili është rezultat i një procesi të stërzgjatur të legalizimit të pronave, problemeve të ndryshme ligjore me pronat shoqërore dhe kategoritë tjera të trashëguara nga sistemi i mëhershëm. Një proces i tillë vështirëson gjenerimin e certifikatave të pronësisë për qytetarët duke pamundësuar përdorimin e provave të tyre si kolateral për financim bankar”, thotë ajo.
Rritja e efikasitetit në lëshimin e certifikatave të pronësisë, sipas saj, do të kishte ndikim direkt në lehtësimin e financimit të banimit duke përmirësuar kështu cilësinë e jetës së qytetarëve të Republikës së Kosovës, edhe më shumë marrë parasysh se rritja e kreditimit hipotekar konsiderohet si një ndër faktorët kyç pozitiv së zhvillimin ekonomik të vendit.
Shoqata e Vlerësuesve: Të lejohet regjistrimi dhe hipotekimi i pronave në ndërtim e sipër
Gent Sejdiu, drejtor ekzekutiv i Kosova Realty Group(KRG) dhe njëherit sekretar i Shoqatës së Vlerësuesve të Kosovës(SHVK), duke folur për mundësinë e lehtësimit të financimit të banimit në Kosovë, thotë se sfida më e madhe është që kërkesa e blerjes së banesave në ndërtim e sipër është më e madhe dhe siç thotë ai, Ligji i Ndërtimit nuk mundëson kadastrimin në etazhitet të banesave në ndërtim e sipër dhe hipotekimin e tyre.
Sipas tij, për tejkalimin e këtyre sfidave duhet ndryshuar Ligji i Kadastrit dhe të merren modalitete si në vende të rajonit, ku lejohet regjistrimi dhe hipotekimi i pronave në ndërtim e sipër.
Poashtu, sipas Sejdiut, duhet të zhvillohen produkte të sigurimit të titullit pronësor nga kompanitë e sigurimit, produkte këto që janë standarde në shtetet perëndimore, sidomos për objektet në ndërtim e sipër.
Box:
Zhvillimi i banimit rezidencial
Vlora Osmani, kryetare e Komitetit Ligjor në Shoqatën e Bankave të Kosovës, duke folur për zhvillimin e banimit rezidencial dhe sfidat për zhvillim të mëtutjeshëm, thotë se sa i përket kreditimit të banimit residencial, d.m.th. kreditimi i klientëve në bazë të rregullores për Kredi Rezidenciale Hipotekare realisht është pothuajse i pa mundur për shkak se për bankat është jashtëzakonisht e vështirë të plotësoj kriteret që kërkohen sipas rregullores për kredi hipotekare residenciale.
Të tjera
-
KFOR-i, EULEX-i dhe Policia e Kosovës stërviten së bashku të hënën
KFOR-i njofton së bashku me EULEX-in dhe Policinë e Kosovës do të zhvillojnë ...
-
Refuzohet kërkesa e Shalës për mosparaqitje ose shtyrje të seancës
Gjykata Speciale njofton se Trupi Gjykues i refuzoi kërkesën e Mbrojtjes që t...
-
Zemaj Kurtit e Vitisë për QKMF’në e Mamushës: Jeni definicioni i propagandës, preni shirita për punët që i kam bërë unë si ministër
Deputeti i Lidhjes Demokratike e Kosovës, Armend Zemaj ka thënë sot se kryemi...
-
Riker: Mbyllni procesin e dialogut dhe zgjidhni problemet
Ish-zëvendës Ndihmës Sekretari i Departamentit të Shtetit, Filip Riker, dekla...
-
Takohen gruaja më e shkurtër dhe ajo më e gjatë në botë, fjalët që thanë për njëra-tjetrën pas takimit
Jyoti Amge dhe Rumeysa Gelgi, janë pjesë e librit të rekordeve “Guiness”. E p...
-
Moti i keq, Policia thirrje vozitësve: Kujdes, ka aksidente nëpër rrugë të vendit dhe autostrada
Orëve të fundit mbi vendin tonë kanë vazhduar të reshura të shiut të shoqërua...
-
“Përgaditu se unë jom karatist”- Momenti kur moderatori shpërthen në të qeshura, pasi Jahja Koka ia thotë këtë gjë
“Përgaditu se unë jom karatist”, ishte një nga fjalitë dhe momentet që bëri m...
-
LAJMI I FUNDIT/ Vetura godet për vdẹkje një këmbësor në Krushë të Madhe
Një këmbësor është goditur nga një automjet në fshatin Krushë e Madhe, më sak...
-
Peci ngriti kallëzim penal ndaj tij, reagon Kryetari i Forumit të Rinisë së LDK’së: I ka kapë panika
Kryetari i Forumit të Rinisë së LDK’së, Paris Guri, ka dalë me një reagim pas...
-
Moti i keq në vend, KESCO del me njoftim për ndërprerjet e rrymës
KESCO përmes një njoftimi në Facebook ka thënë se për shkak të kushteve atmos...
-
Shi i madh e erëra të forta në Prishtinë, lagjen Lakishte e “merr” uji
Shi i madh e erëra të forta e ka kapluar mbrëmjen e sotme në Prishtinë, shkru...
-
Sërish tërmet në Shqipëri, epiqendra shumë pranë Gjirokastrës
Një tërmet me magnitudë 3.6 i shkallës Rihter është shënuar pak minuta më par...