Viti 1934, kur Katalonja u bë shtet vetëm një… ditë
Autori: Gazeta inFokus 14:36 | 11 October 2017
Më 6 tetor 1934, presidenti i qeverisë autonome të Katalonjës, Lluis Companys, shpalli një shtet katalanas në kuadër të një Republike Federale Spanjolle që nuk ekzistonte.
Por, pas 10 orësh dhe dhjetëra të vdekurish ai u dorëzua.
Kur ai shpalli pavarësinë, partitë e majta kishin filluar një grevë të përgjithshme revolucionare në Madrid, për të protestuar kundër hyrjes në qeverinë qendrore të tre ministrave të një koalicioni të partive të djathta, CEDA-ja.
“Katalanas!”, thërriti ai nga ballkoni i Generalitat, selia e qeverisë katalanase.
“Në këtë moment solemn, në emër të popullit dhe të Parlamentit, qeveria që drejtoj merr gjithë pushtetin në Katalonjë, shpall shtetin Katalanas të Republikës Federale Spanjolle dhe për të vendosur dhe forcuar marrëdhëniet me krerët e protestës së përgjithshme kundër fashizmit, i ftoj të vendosin në Katalonjë qeverinë provizore të Republikës”, theksoi Companys.
Me sa duket Companys nuk ishte konsultuar me krerët e grevës së përgjithshme dhe Republika e II spanjolle nuk ishte federale.
Për herë të parë Katalonja e vetëshpallur republikë, ishte përpjekur të fitonte një status autonomie që përputhej vetëm me modelin en një shteti federal, në dhjetor të vitit 1931 pa pritur miratimin e Kushtetutës. Qeverisë së Madridit të asaj kohe i ishte dashur të zhvillonte negociata shumë të vështira për të rikthyer kopetencat e tij në nivele të pranueshme për krijimin e shtetit të ri unitar.
Megjithatë përgjigja e qeverisë nuk u vonua.
Komandanti ushtarak i Katalonjës, gjenerali Domingo Batet, refuzoi t’i nënshtrohej urdhrave të qeverisë së re Katalanase dhe pasi u konsultua me shefin e qeverisë në Madrid, shpall gjendjen e luftës.
Një kalimtar vritet nga plumbat e një luftëtari pro pavarësisë, ushtria përgjigjet me goditje me top.
Përplasjet gjatë mbrëmjes së asaj dite shkaktuan vdekien e rreth 46-80 personave, sipas historianëve. Rreth orës gjashtë të mëngjesit më 7 tetor, 10 orë pas shpalljes së pavarësisë, Companys njofton dorëzimin e tij tek gjenerali Batet.
Ai u arrestua bashkë me gjithë qeverinë dhe shumë deputetë. Fotot e tyre pas hekurave bënë xhiron e botës.
Më 14 dhjetor, një ligj pezulloi pa afat autonominë e Katalonjës.
I strehuar në Francë pas luftës civile (1936-1939), Companys u arrestua nga gjermanët në vitin 1940 dhe iu dorëzua Francisco Francos.
Ai u pushkatua më 15 tetor në Montjuic, një kala që qëndron mbi Barcelonë.
Ai është shndërruar në një hero të indipendentistëve katalanas.
Të tjera
-
Fundosen veturat te ura e Stacionit të Autobusëve në Prishtinë
Të paktën dy automjete janë fundosur në afërsi të urës së Stacionit të Autobu...
-
Kryesia e Kuvendit mblidhet të hënën, ky është rendi i ditës
Kryesia e Kuvendit ka bërë të ditur se do të mblidhet të hënën. Kjo mbledh...
-
Parashikimi i motit për vikend
Reshjet e shiut që filluan ditën e premtë, më vonë gjatë mbrëmjes dhe natën, ...
-
Konfiskimi i ạrmạtimit në veri, Kurti: Siguria e njerëzve dhe e të gjithë vendit mbeten prioritet
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti në X ka bërë një shkrim në lidhje me konf...
-
Kurti: Qeveria që ka investuar më së shumti në mbrojtjen e trashëgimisë kulturore islame në Kosovë
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka deklaruar se nën udhëheqjen e tij, Qe...
-
Durmishi bën apel pas reshjeve të vazhdueshme të borës: Kujdes gjatë vozitjes, ekipet e mirëmbajtjes janë në terren
Zëvendësministri i Infrastrukturës, Hysen Durmishi ka dalë me një apel pa...
-
Rrugët e Prishtinës vërshohen, njohësi i emergjencave: Përsëri dështoi infrastruktura nëntokësore në kryeqytet
Njohësi i i çështjeve të emergjencave civile, Tahir Ahmeti ka reaguar pasi si...
-
Dita e Alfabetit, studiuesit: Duhet unifikim të praktikave të gjuhës në tri shtetet ku shqipja është zyrtare
Tashmë një ditë feste zyrtare, Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe, nuk vjen pë...
-
KFOR-i, EULEX-i dhe Policia e Kosovës stërviten së bashku të hënën
KFOR-i njofton së bashku me EULEX-in dhe Policinë e Kosovës do të zhvillojnë ...
-
Refuzohet kërkesa e Shalës për mosparaqitje ose shtyrje të seancës
Gjykata Speciale njofton se Trupi Gjykues i refuzoi kërkesën e Mbrojtjes që t...
-
Zemaj Kurtit e Vitisë për QKMF’në e Mamushës: Jeni definicioni i propagandës, preni shirita për punët që i kam bërë unë si ministër
Deputeti i Lidhjes Demokratike e Kosovës, Armend Zemaj ka thënë sot se kryemi...
-
Riker: Mbyllni procesin e dialogut dhe zgjidhni problemet
Ish-zëvendës Ndihmës Sekretari i Departamentit të Shtetit, Filip Riker, dekla...