Privatizimi: bilanci i një procesi
Autori: Gazeta inFokus 13:49 | 26 May 2017
Procesi i privatizimit në Kosovë nuk është i krahasueshëm me privatizimet në shtetet tjera, për shkak të specifikave të veta politike dhe ekonomike dhe nuk ka qenë uniform në të gjithë rajonin, pasi që pozicionet fillestare kanë qenë të ndryshme. NSH-të e Kosovës janë dezintegruar për më tepër se një dekadë nga masat e dhunshme para luftës.
E tërë makineria funksionuese në fabrikat me nam në Kosovë gjatë gjithë asaj kohe është shkatërruar pothuajse në tërësi, dhe objektet ekzistuese duke qenë pa mirëmbajtje dhe asnjëfarë kujdesi janë rrënuar dhe amortizuar.
Kosova është shtet që ka pësuar shumë gjatë luftës dhe NSH-të nuk kanë qenë të përjashtuara nga ky proces.
Me gjithë vështirësitë dhe pengesat e njëpasnjëshme që Serbia i paraqiste në vazhdimësi me pretendimet e saj kreditore për Ndërmarrjet Shoqërore, Kosova kishte arritur të filloj procesin e privatizimit duke themeluar Agjenci të Pavarur të Privatizimit. Ndërkaq për të gjitha kërkesat Kreditore dhe Pronësore kishte themeluar Dhomën e Veçantë e Gjykatës Supreme.
Donatori kryesorë në procesin e Privatizimit në Kosovë ishte fillimisht nga BE shtylla e IV-të e UNMIK-ut e pararendëse e AKM-së dhe donatorët e tjerë si USAID etj. AKM e përfundoi mandatin e saj në vitin 2008 me Shpalljen dhe Kurorëzimin e Pavarësisë së Kosovës. Pas pavarësimit të vendit, në qershor të vitit 2008 Agjencia Kosovare e Privatizimit u themelua nga Kuvendi i Republikës së Kosovës me mandat të qartë të transformimit të pronës shoqërore të regjistruara në emër të ish Ndërmarrjeve shoqërore, transformim ky i rëndësishëm në rindërtimin dhe zhvillimi ekonomik të Kosovës dhe mirëqenies së qytetarëve.
AKP nga privatizimi i aseteve të ndërmarrjeve shoqërore ka grumbulluar rreth 661 milionë €uro, me gjithsej 1,295 asete të shitura. Nga ky fond deri më tani janë paguar në emër të 20% për punëtorët e kualifikuar rreth 110 milionë euro ndërkaq në emër të kërkesave kreditore janë paguar rreth 20 milionë euro.
Pas privatizimit të një ndërmarrje shoqërore, pra pas shitjes së të gjitha aseteve, ajo ndërmarrje i nënshtrohet procesit të likuidimit me ç’rast të gjitha kërkesat e punëtorëve të kualifikuar për 20% dhe kërkesat kreditore duhet përmbushur. Pas shlyerjes së këtyre kërkesave dhe obligimeve të tjera financiare fondet tepricë të mbetura nga shitja e asaj ndërmarrje derdhen në buxhetin e Kosovës. AKP ka derdhur në buxhetin e Kosovës nga fondet tepricë deri më tani mbi 90 milion euro.
Fondi rezervë nga privatizimi në shumën prej 464 milionë euro mbahet në Bankën Qendrore të Republikës së Kosovës. Sidoqoftë Bordi dhe menaxhmenti i AKP-së, bashkë me Qeverinë e Kosovës, kanë shqyrtuar mundësitë ligjore të përdorimit të këtyre mjeteve të deponuara nga procesi i privatizimit në BQK për qëllime të projekteve zhvillimore në të mirën e vendit, por të kujdesshëm në të njëjtën kohë për obligimet që AKP ka karshi ish-punëtorëve dhe kreditorëve të njohur.
Të tjera
-
VV: Komuna e Prishtinës ka lidhur 114 kontrata njëburimore në vitet 2021-2024
Debati për kontratat njëburimore mes VV-së dhe LDK-së, është intensifikuar. ...
-
Vuçiq pyetet për rrezikun real të një lufte me Kosovën: Më ktheve në të kaluarën
Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, është pyetur nga Hardtalk i BBC-së, n...
-
Serbët pro pjesëmarrjes në zgjedhjet e 9 shkurtit
Nikolla nga Mitrovica e Veriut beson se pjesëtarët e komunitetit serb në Koso...
-
KFOR-i patrullon në malet e Zubin Potokut
Ushtarët letonezë, të caktuar në Komandën Rajonale në Lindje të misionit KFOR...
-
Bajqinovci: Hykmetes iu paskan avullu edhe 2.5 milionë kg grurë nga rezervat shtetërore
Deputeti i Lëvizjes Vetëvendosje, MefaIL Bajqinobvi, ka thënë se tashmë nuk k...
-
Prishtinë: Ishin në kërkim, policia arreston tre të dënuar me burgim
Policia e Kosovës ka arrestuar sot tre persona të cilët ishin të dënuar më bu...
-
Rama nis konsultimin publik për mbylljen e TikTokut dhe Snapchatit
Pas ngjarjes tragjike të një jave më parë ku u vra pranë shkollës “Fan Noli” ...
-
Bedri Hamza premton të krijojë kushte që biznesmenë nga diasporë të investojnë në Kosovë
Kandidati i PDK-së për Kryeministër, Bedri Hamza, ka thënë se do të krijojë k...
-
Plani i LDK-së për arsimin, Abdixhiku: Rritje e pagave për mësimdhënësit në javën e parë të qeverisjes, mësim gjithëditor…
Kryetari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Lumir Abdixhiku e ka prezantuar pl...
-
Kurti pret në takim arkitektin kroat të Bibliotekës Kombëtare të Kosovës
Kryeministri Albin Kurti bashkë me ministrin e Kulturës, Hajrulla Çekun, kanë...
-
Kjo është mosha e dy të rinjve që u arrestuan nga Serbia, Ministria jep detaje
Dy persona në Podujevë gjatë ditës së premte janë arrestuar nga autoritetet s...
-
Inaugurohet busti i heroit kombëtar Hasan Prishtina në Tropojë
Fondacioni “Hasan Prishtina”, në bashkëpunim me Bashkinë Tropojë, kanë inaugu...