Adoleshenti që ndryshoi jetën e miliona personave të verbër
Autori: Gazeta inFokus 07:49 | 04 January 2022
Për mijëra vjet, aftësia e të verbërve për të marrë pjesë plotësisht në jetën shoqërore, politike dhe kulturore ishte e kufizuar nga mungesa e qasjes në format e shkruara ose të shtypura të informacionit.
Edhe pse puna e shumë të tjerëve kontribuoi në arritjen e tij, shpikja e Louis Braille për një sistem të prekshëm leximi dhe shkrimi me gjashtë pika revolucionarizoi mënyrën se si njerëzit e verbër perceptonin dhe kontribuonin për botën.
I lindur më 4 janar 1809, në Coupvray, Francë, Louis Braille humbi shikimin në moshën tre vjeçare si pasojë e një dëmtimi. I shkolluar në Institutin Mbretëror për Rininë e Verbër në Paris, Braille u njoh si shumë inteligjent dhe krijues.
Në moshën pesëmbëdhjetë vjeç, ai kishte zhvilluar versionin fillestar të një sistemi të prekshëm të leximit dhe shkrimit – më vonë i rafinuar në një qelizë të ngritur, me gjashtë pika me gjashtëdhjetë e katër kombinime të mundshme që korrespondojnë me alfabetin, shenjat e pikësimit dhe simbolet kryesore. Më vonë ai shpiku sisteme braille për muzikën dhe matematikën.
Kur Braille vdiq në 1852 nga tuberkulozi në moshën dyzet e tre vjeç, ai nuk e kuptoi se shpikja e tij do t’u mundësonte njerëzve të verbër dhe me aftësi të kufizuara shikimi në të gjithë botën të lexonin dhe të shkruanin, si dhe njerëzit me shikim.
Pothuajse dy shekuj më vonë, sistemi Braille vazhdon të jetë instrument tepër i çmuar i të mësuarit dhe komunikimit për të verbrit, dhe i përshtatur për gjuhët në mbarë botën. Sot, ka rreth tetëdhjetë e pesë sisteme braille në botë të bazuara në shpikjen e Braille.
Të tjera
-
Fundosen veturat te ura e Stacionit të Autobusëve në Prishtinë
Të paktën dy automjete janë fundosur në afërsi të urës së Stacionit të Autobu...
-
Kryesia e Kuvendit mblidhet të hënën, ky është rendi i ditës
Kryesia e Kuvendit ka bërë të ditur se do të mblidhet të hënën. Kjo mbledh...
-
Parashikimi i motit për vikend
Reshjet e shiut që filluan ditën e premtë, më vonë gjatë mbrëmjes dhe natën, ...
-
Konfiskimi i ạrmạtimit në veri, Kurti: Siguria e njerëzve dhe e të gjithë vendit mbeten prioritet
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti në X ka bërë një shkrim në lidhje me konf...
-
Kurti: Qeveria që ka investuar më së shumti në mbrojtjen e trashëgimisë kulturore islame në Kosovë
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka deklaruar se nën udhëheqjen e tij, Qe...
-
Durmishi bën apel pas reshjeve të vazhdueshme të borës: Kujdes gjatë vozitjes, ekipet e mirëmbajtjes janë në terren
Zëvendësministri i Infrastrukturës, Hysen Durmishi ka dalë me një apel pa...
-
Rrugët e Prishtinës vërshohen, njohësi i emergjencave: Përsëri dështoi infrastruktura nëntokësore në kryeqytet
Njohësi i i çështjeve të emergjencave civile, Tahir Ahmeti ka reaguar pasi si...
-
Dita e Alfabetit, studiuesit: Duhet unifikim të praktikave të gjuhës në tri shtetet ku shqipja është zyrtare
Tashmë një ditë feste zyrtare, Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe, nuk vjen pë...
-
KFOR-i, EULEX-i dhe Policia e Kosovës stërviten së bashku të hënën
KFOR-i njofton së bashku me EULEX-in dhe Policinë e Kosovës do të zhvillojnë ...
-
Refuzohet kërkesa e Shalës për mosparaqitje ose shtyrje të seancës
Gjykata Speciale njofton se Trupi Gjykues i refuzoi kërkesën e Mbrojtjes që t...
-
Zemaj Kurtit e Vitisë për QKMF’në e Mamushës: Jeni definicioni i propagandës, preni shirita për punët që i kam bërë unë si ministër
Deputeti i Lidhjes Demokratike e Kosovës, Armend Zemaj ka thënë sot se kryemi...
-
Riker: Mbyllni procesin e dialogut dhe zgjidhni problemet
Ish-zëvendës Ndihmës Sekretari i Departamentit të Shtetit, Filip Riker, dekla...