A do të kemi një vaksinë universale kundër të gjithë koronaviruseve?
Autori: Gazeta inFokus 14:12 | 23 September 2021
Të flasësh në kohë pandemie për një vaksinë universale, e cila të mbron kundër koronaviruseve që janë të afta të infektojnë njerëzit (ekzistojnë 7 lloje të njohura), është e barabartë me të folurit për një “shi bukësh” në kohën e një urie të madhe.
Kjo do të ishte mrekulli jo nga Zoti, por nga shkenca. Disa ekspertë e diskutuan këtë mundësi në një artikull në “The Conversation”, duke ngritur pyetjen nëse hipoteza është e vërtetë, apo është thjesht një utopi madhështore dhe e paarritshme.
Nëse do të analizonim atë që kemi arritur deri më tani, mund të dekurajohemi. Jemi përpjekur prej vitesh që të krijojmë një vaksinë që na mbron përgjithmonë nga gripi sezonal, por ende nuk ia kemi dalë. Gjithsesi, arritja e fundit e pabesueshme e vitit të kaluar, premton gjëra pozitive:vaksinat mRNA kanë ndryshuar ‘letrat e lojës’, duke i hapur rrugën një teknologjie të re, e cila mund ta bëjë me të lehtë zhvillimin dhe krijimin e një vaksine universale.
“Sipas ekspertëve, që tani ekzistojnë disa vaksina kandidate që janë premtuese në këtë aspekt. Madje është e mundur që brenda 12 muajve të ardhshëm, ndonjë kompani ta ketë gati për t’ia injektuar njerëzve”- thonë ekspertët.
Koalicioni për Inovacionet e Gatishmërisë Epidemike (CEPI ) ka shpërndarë 200 milionë dollarë fonde për zhvillimin e një vaksine universale, e cila duhet të ofrojë mbrojtje ndaj çdo lloj koronavirusi (përfshirë variantet), dhe të zvogëlojë nevojën për një përshtatje periodike. Riçard Haçet, kreu i CEPI thotë se “një vaksinë universale do të ishte si Graali i shenjtë, por zhvillimi i saj mund të kërkojë vite të shumta investimesh”. Sipas tij, strategjia më premtuese është të analizohen pikat e dobëta tek të gjithë koronaviruset që duhen goditur, në mënyrë që të zhvillohet një përgjigje imunitare që na mbron.
Në fakt, ka që tani disa protovaksina premtuese. Disa prej tyre kanë shfaqur rezultate të mira tek eksperimentet mbi kafshët. Qasja e parë përshkruhet nga Barton Hajnes, imunolog në Universitetin Djuk në SHBA.
Ideja është që të bashkëngjiten “pjesë” të RBD ( pjesës që lidh receptorin, pra rajoni specifik i lidhjes me receptorin, që nga ana e tij lidhet me qelizën pritëse ACE2) të proteinës që vesh nga jashtë koronavirusete ndryshme.
Ajo grimcë do të përbënte thelbin e vaksinës. Dhe eksperimentet e para tek majmunë duken shumë premtuese:Protovaksina duket se lufton jo vetëm SARS-Cov-2 dhe variantet e tij, por edhe SARS-Cov-1 dhe lloje të tjerë të koronavirusit.
Një tjetër vaksinë e mundshme është ajo e zhvilluar nga një ekip nga Instituti i Teknologjisë në Kaliforni (Caltech).Qasja është e ngjashme me atë të Universitetit Djuk, dhe përfshin përdorimin e një nano-grimcë, në të cilën “ngjiten” copa të proteinave të koronavirusit. Edhe këtu, rezultatet e testeve mbi minjtë janë premtuese, duke treguar se një dozë e vetme e vaksinës mund të neutralizojë disa koronaviruse kafshësh dhe njerëzish.
Lufta kundër të gjithë koronaviruseve
Edhe Universiteti i Kembrixhit, po studion një mënyrë për të luftuar të gjithë koronaviruset me një vaksinë të vetme, dhe po e bën këtë përmes një metode novatore, e cila përdor një konstrukt të ADN-së (një segment i krijuar në mënyrë artificiale).
“Sapo identifikohet antigjeni, seksioni i vogël i kodit gjenetik që përdor virusi për të riprodhuar pjesët thelbësore të strukturës së tij futet në një vektor. Sapo e merr informacionin nga vektori, sistemi ynë imunitar e njeh antigjenin dhe programon përgjigjen e tij. Në eksperimentet me kafshët kjo metodë ka dhënë rezultate të shkëlqyera, duke siguruar mbrojtje kundër sarbecoviruseve të ndryshëm (nëngjinia e koronavirusit SARS-CoV-2) dhe koronaviruset e tjerë”- shpjegojnë studiuesit.
Pra rruga drejt një vaksine universale është e gjatë, por jo e pamundur për t’u ndjekur. Ne duhet të kemi besim tek shkenca dhe të mos harrojmë se deri para një viti e gjysmë, ideja e zhvillimit të një vaksine efektive dhe të sigurt brenda një 1 viti konsiderohej si çmenduri.
Të tjera
-
Rama tregon se po instalojnë ashensorë në banesa kolektive: Ka kërkesa që nga viti 2016
Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, ka thënë se po instalojnë ashensorë nëp...
-
Haradinaj pas vdekjes tragjike të të riut nga Prizreni: Apel për siguri dhe përgjegjësi më të lartë institucionale
Kreu i AAK-së, Ramush Haradinaj, ka shprehur ngushëllimet më të thella pas vd...
-
Osmani takon zyrtarin e lartë të NATO-s: Diskutuam për forcimin e sigurisë, stabilitetit dhe të ardhmes euroatlantike
Presidentja Vjosa Osmani është takuar me Ndihmës Sekretarin e Përgjithshëm të...
-
Haradinaj me tubim madhështor në Istog: Paga minimale do të rritet në 500 euro, ajo mesatare në 1000 euro
Ramush Haradinaj, kandidat për kryeministër nga koalicioni AAK-Nisma-Konserva...
-
Abdixhiku me mesazh nga Malisheva: Ne jemi ndryshimi për Kosovën
Kryetari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Lumir Abdixhiku, ka thënë se Malis...
-
“Shkatërruesit e shtetit i quajtën njerëzit e UÇK-së mercenarë”, Limaj me fjalim të fuqishëm në konventë, premton ‘Veç vepra’
Kryetari i Nismës Socialdemokrate, në fjalimin e tij në konventën e mbajtur s...
-
Ky është i riu që vdiq tragjikisht në vendin e punës në Prizren
25-vjeçari i cili vdiq në vendin e punës në Prizren, është Arbër Gërguri nga ...
-
Takimi i Veçantë i Bedri Hamzës me Granit Xhakën: Shembuj të Suksesit dhe Përkushtimit
Në një takim frymëzues, Granit Xhaka, një ndër futbollistët më të njohur shqi...
-
Kryeministri mori pjesë në varrim*in e ish-ushtarit të UÇK-së, Behgjet Hetemi
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti mori pjesë në varrimin e ish-ushtarit të ...
-
Rama në Londër: Nismë ligjore për të regjistruar fëmijët e shqiptarëve që erdhën në Angli si refugjatë nga Kosova
Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka njoftuar se qeveria do të ndërmarrë n...
-
Arrestohen tre persona te Manastiri i Deçanit, në targa u shkruante “Kosova është Serbi”
Gjatë një feste ortodokse sot në Manastirin e Deçanit, Policia e Kosovës ka h...
-
Kontratat një-burimore, Miftaraj: Janë burimi kryesor i korrupsionit, por kur ska Prokurori, kontabilistat, pecat e specat bëjnë hajgare me popull
Ehat Miftaraj, drejtor i Institutit të Kosovës për Drejtësi, komentoi mbi çës...