Rrjeti i gazetarisë fotografike IPI është shprehur i alarmuar nga vendimi i fundit i kompanisë Apple, për të shtuar një sistem të ri skanues në aparatet personale për publikun.

Megjithse opsioni po reklamohet si i aftë për të pikasur rastet e abuzimit seksual me të mitur në rrjetet e mesazheve si iCloud e iMessage, ai rrezikon të shkojë shumë më tej qëllimit fillestar, duke u kthyer në një përgjues të shumëfishtë që prek punën e gazetarëve.

Muajin që shkoi Apple njoftoi se do të implementojë sistemin fillimisht në SHBA, me përditësimin e radhës së sistemit operativ të celularëve iOS.

Sistemi i ri detekton imazhet e ngarkuara në rrjetin iCloud që klasifikohen si “Material i Abuzimit me të Mitur”, me anë të një procesi të quajtur ‘hashing’.

Kjo funksionon duke transformuar fotot e zbuluara, në numra unikë e duke i krahasuar automatikisht ato me databazat ekzistuese në SHBA për fëmijët e humbur ose fëmijët e abuzuar.

Nëse imazhi kalon pragun e numrit të përputhjeve, një kontrollues i Apple nderhyn me imazhin dhe e sinjalizon atë. Sipas ligjit në SHBA, Apple është e detyruar të raportojë zbulime të tilla te autoritetet.

Rrjeti investigativ IPI thotë se një tjetër aftësi e sistemit, është kontrolli prindëror për mesazhet e dërguara në celularët iPhone, për zbulimin e imazheve të papërshtatshme. Nëse një fëmijë zgjedh të shikojë imazhe të dukshme dhune apo seksi, sistemi sinjalizon prindërit e fëmijës.

Një tjetër ndryshim kontrollohen aplikacionet e iPhone. Opsionet ekzistuese ‘Siri’ e ‘Search’ do të aftësohen për të ndërhyrë nëse zotëruesi kërkon për material të papërshtatshëm në rrjet.

Por në fund të muajit që shkoi, një letër e hapur e nënshkruar nga më shumë se 90 organizata të shoqërisë civile amerikane, nxitën Apple të heqë dorë nga sistemet e kontrollit të celularëve

‘Kutia e Pandorës’

Ata shkruanin se mjetet e reja të përgjimit të Apple, jo vetëm që hapin Kutinë e Pandorës për rreziqet ndaj privatësisë, por minojnë lirinë e shtypit.

Gazetarët rregullisht ruajnë materiale sensitive në celularët e tyre, në plaikacionet e inkriptuara, në të cilat ka akses vetëm dërguesi dhe marrësi, për të kontaktuar me burimet apo kolegët e tyre.

Dhe megjithse programi është fillimisht i kufizuar vetëm brenda SHBA, është vetëm çështje kohe kur të gjitha vendet të kërkojnë të kenë akses në mjetin e krijuar nga Apple për të përgjuar materialet e inkriptuara në aparate.

Mbrojtja e fëmijëve nga abuzimi është sigurisht një çështje e rëndësishme globale, por nga ana teknike nuk ka asgjë që të ndalojë përdorimin e teknologjisë për të monitoruar e kontrolluar çdo lloj përmbajtjeje private.

Gazetarët thonë se ashtu siç u pa me keqpërdorimin e sistemit “të mbrojtjes shtetërore” Pegasus , gazetarët dhe të tjerë profesioniste po shënjestrohen nga spiunazhi në të gjithë botën, prej punës së tyre.

Sistemi i ri i skanimit të kompanisë ka mundësi të plotë të dëmtojë lirinë e gazetarisë dhe të shprehjes, veçanërisht në vendet me më pak demokraci e më pak mbrojtje ndaj gazetarëve apo zërave kritikë të qeverive.

Rrjeti global i gazetarëve IPI i bën thirrje Apple të tërhiqet nga këto plane.