Historia e 1 Majit, Ditës së Punëtorëve
Autori: Gazeta inFokus 12:02 | 01 May 2022
1 Maji është Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve. Në këtë ditë, njerëzit në shumë vende të botës festojnë arritjet e punëtorëve dhe marshojnë në rrugë duke kërkuar paga të drejta dhe kushte më të mira pune.
Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve është një festë e njerëzve që punojnë dhe një ditë kur njerëzit bëjnë fushatë për punë të denjë dhe paga të drejta. Falë veprimeve të ndërmarra nga punëtorët gjatë shumë viteve, miliona njerëz kanë fituar të drejta dhe mbrojtje themelore. Janë vendosur paga minimale, ka kufizime në orarin e punës dhe njerëzit kanë të drejtë për pushime të paguara dhe pagesë për sëmundje.
Historia e Ditës Ndërkombëtare të Punëtorëve
Në maj të vitit 1886, rreth 400 mijë punëtorë në shumë pjesë të ShBA-së dolën në grevë, duke kërkuar një ditë pune tetë-orëshe.
Greva filloi në mënyrë paqësore, por në ditën e tretë të protestave në Çikago pati dhunë. Policia qëlloi mbi punëtorët e paarmatosur, duke vrarë disa prej tyre. Të nesërmen pati protesta të tjera dhe dikush hodhi një bombë. Shtatë oficerë policie dhe katër punëtorë u vranë nga bomba si dhe nga të shtënat e policisë menjëherë pas bombës. Personi që hodhi bombën nuk u identifikua kurrë, por tetë punëtorë u arrestuan. Shtatë prej tyre u dënuan me vdekje dhe një prej tyre u dënua me 15 vjet burg.
Kjo ngjarje, e njohur si Çështja Haymarket, ishte shumë e rëndësishme për të bashkuar njerëzit që punojnë në ShBA. Shumë njerëz nuk besuan se të dënuarit ishin fajtorë dhe gjyqi u kritikua për të qenë i padrejtë, transmeton Klankosova.tv.
Çështja Haymarket u bë një simbol ndërkombëtar i luftës për të drejtat e punëtorëve dhe 1 maji u zgjodh si Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve. Në këtë ditë, partitë socialiste dhe sindikatat u bënë thirrje punëtorëve të protestojnë për tetë orë pune në ditë. Dita e punës tetë orëshe u bë ligj për punonjësit publikë më 1892 në ShBA. Që atëherë, lëvizjet e punëtorëve në mbarë botën kanë vazhduar të luftojnë dhe ta fitojnë këtë të drejtë.
Pesë vjet më vonë, presidenti i ShBA-së, Grover Cleveland, i shqetësuar me origjinën socialiste të Ditës së Punëtorëve, nënshkroi legjislacionin për ta bërë Ditën e Punës – festë zyrtare në ShBA për nder të punëtorëve. Kanadaja ndoqi shembullin pak kohë më pas.
Në Bashkimin Sovjetik, udhëheqësit e përqafuan festën e re, duke besuar se ajo do të inkurajonte punëtorët në Evropë dhe Shtetet e Bashkuara të bashkohen kundër kapitalizmit. Dita u bë një festë e rëndësishme në Bashkimin Sovjetik dhe në vendet e bllokut lindor, me parada të profilit të lartë, duke përfshirë një në Sheshin e Kuq të Moskës të kryesuar nga funksionarë të lartë të qeverisë dhe të Partisë Komuniste, duke festuar punëtorin dhe duke shfaqur fuqinë ushtarake sovjetike.
Në Gjermani Dita e Punës u bë festë zyrtare në vitin 1933 pas ngritjes së Partisë Naziste. Për ironi, Gjermania shfuqizoi sindikatat e lira një ditë pas vendosjes së festës, duke shkatërruar praktikisht lëvizjen punëtore gjermane.
Si festohet tani Dita e Punëtorëve?
Festimet dhe protestat zhvillohen në mënyra të ndryshme në vende të ndryshme të botës.
1 maji është një festë publike në vende të tilla si Afrika e Jugut, Tunizi, Tanzani, Zimbabve dhe Kimë.
Në shumë vende, duke përfshirë Francën, Greqinë, Japoninë, Pakistanin, Mbretërinë e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara, ka demonstrata në Ditën Ndërkombëtare të Punëtorëve.
Dita e Punëtorëve është një ditë që punëtorët të pushojnë nga puna e tyre e zakonshme. Është një mundësi për të bërë fushatë për të drejtat e punëtorëve, për të treguar solidaritet me punëtorët e tjerë dhe për të festuar arritjet e punëtorëve në të gjithë botën.
Të tjera
-
Hamza: Rritja e pensioneve për kategoritë e dala nga lufta për 50% është më e pakta
Kandidati i PDK-së për kryeministër, Bedri Hamza ka deklaruar se rritja e pen...
-
Radio Evropa e Lirë për Kurti 2: Qeverisje me duar jo edhe aq të pastra
Me premtimin se do ta luftojë korrupsionin dhe do të udhëheqë me duar të past...
-
Kurti ngushëllon për viktimat e sulmit në Gjermani: Populli i Kosovës solidarizohet me ju
Kryeministri Albin Kurti ka ngushëlluar për viktimat e sulmit të mbrëmshëm me...
-
Vajton Vuçiq: Nuk e kuptoj dhe askush s’ma ka shpjeguar pse trupat ruse u larguan nga Kosova?
Presidenti i Serbisë, Aleksander Vucic, në një intervistë në televizionin ser...
-
Hykmete Bajrami: Qeveria Kurti s’e la asnjë shenjë positive për katër vite, dobët, shumë dobët
Deputetja e LDK-së dhe ish-ministrja, Hykmete Bajrami, ka thënë se Qeveria Ku...
-
Reuters: Arabia Saudite kishte paralajmëruar autoritetet gjermane për sulmuesin që hyri me veturë në tregun e Krishtlindjeve
Një 50- vjeçar me origjine nga Arabia Saudite me profesion doktor I cili ndod...
-
Psikiatër, ateist, urrente islamin dhe mendonte ta shpëtonte Gjermaninë – Ky është profili i sulmuesit në Gjermani
Sipas informacioneve të para, Taleb A., i dyshuari i arrestuar për sulmin në ...
-
Policia e Kosovës parandalon kontrabandën, kap një kamion me mallra nga Serbia
Policia e Kosovës përmes një njoftimi për media ka bërë të ditur se më 20 dhj...
-
Hynë ilegalisht në Kosovë, pesë shtetasit e Serbisë shoqërohen në Polici
Policia e Kosovës ka bërë të ditur se Njësia policore kanë ndaluar një veturë...
-
Rritet numri i të vdekurve nga sulmi me veturë në tregun e Krishtlindjeve në Gjermani
Numri i të vdekurve nga sulmi me veturë në një treg të Krishtlindjeve në qyte...
-
Partia gjermane që synon t’i fitoj zgjedhjet, AdD, dëshiron që Gjermania të dal nga BE
AfD, në pjesë të saj ekstremiste e djathtë ka deklaruar në manifestin e saj e...
-
Lehtësohet gjendja në pikëkalimet kufitare, pritja në kolonë deri në gjysmë ore
Kolonat e krijuara në pikat kufitare në Merdare e te Dheu i Bardhë mëngjesin ...