Vlerësohet i duhur vendimi i BQK-së për përdorimin e euros si valutë e vetme në Kosovë
Autori: Gazeta inFokus 22:13 | 19 January 2024
Bordi i Bankës Qendrore të Kosovës (BQK) ka miratuar rregulloren e re për Operacionet me Paratë e Gatshme, e cila do të hyjë në fuqi që nga 1 shkurti. Sipas saj, valuta e vetme që lejohet të përdoret për kryerje të transaksioneve të pagesave me para të gatshme dhe në sistemin e pagesave në Kosovë është euro.
Për valutat të tjera, BQK ka vendosur të përdoren “vetëm si vlera për ruajtje në formë fizike apo në llogaritë bankare në valuta jo euro, për kryerjen e pagesave ndërkombëtare në valuta jo euro dhe për aktivitete të këmbimit valutor”.
Lidhur me këtë vendim, Portali Dukagjini ka biseduar me ekonomistët e vendit, si Mustafë Kadriaj dhe Jakup Bellaqën.
Jakup Bellaqa e ka përshëndetur pozitivisht vendimin e ri të Bankës Qendrore të Kosovës, pasi përdorimi i dinarit i ka shkaktuar dëme me miliona euro në ekonominë e vendit dhe buxhetin e shtetit.
“Me aplikimin e valutës euro, në prill të vitit 2002, si mjet pagese kjo ka ndikuar pozitivisht në ekonominë e Kosovës për shumë arsye që proceset ekonomike të rrjedhin më lehtë dhe në rrjedhën e ekonomisë së tregut, sepse euro është valute e fortë konvertibile dhe ndërkombëtare, ku të gjitha pagesat për produkte, shërbime për lëndë të para dhe të tjera të kryhen pa shpenzime administrative në konvertim në valutën tjetër dhe transaksionet, kontratat për shitblerje nga vendet e rajonit kanë siguri që të kryhen në më se të partnerëve afariste.
Ndërsa, sa i përket qarkullimit të dinarit të Serbisë, në disa komuna ku dominon minoriteti serb, po ndodh për shkak të mos shtrirjes se sovranitetit ekonomik në këto komuna që janë në veri të Kosovës, ku kjo është edhe në kundërshtim edhe me kushtetutën e Kosovës, në nenin 1 paragrafin 11, se në vendin tonë duhet të qarkullojë vetëm një valute si mjet pagese”, ka deklaruar Bellaqa.
Ekonomisti Mustafë Kadriaj është shprehur se vendimi i BQK-së është lajm i mirë dhe uron që të implementohet pasi do të ketë efekt politik dhe ekonomik.
“Kur them politik vlerësoj që Kosova po e shtrin sovranitetin e vet në tërë territorin për faktin që aq sa ke autoritet po aq ke sovranitet, pra tani e tutje Kosova po e shtrin sovranitetin e vet në pjesën veriore dhe në përgjithësi në vendet e banuara me popullsi serbe. Ndërsa, efekti ekonomik është edhe më i theksuar për faktin që do të ndikojë në arkën e shtetit dhe në të bërit ekonomi në përgjithësi, po ashtu do të shuhet ai korridor i evazionit fiskal dhe ekonomik, njëherësh duke i larguar nga vetja Kosova epitetin si një pikë e zezë ose e përhimët në të bërit ekonomi.
Pra, si përparësi është pjesa politike dhe ekonomike, ndërsa si sfidë është implementimi, por duke qenë dëshmitar, vlerësoj që qytetarët serbë në Kosovë kanë filluar të kuptojnë realitetin si te regjistrimi i veturave e të ngjashme, por vlerësoj që organet e sigurisë dhe organet relevantë në përgjithësi duhet të jenë vigjilente që ku do që haset në valuta jo euro të trajtohen si jolegale dhe duke i përballur me ligjet në fuqi dilerët apo kushdo qoftë që punon me valuta tjera pa marrë parasysh”, ka thënë Kadriaj.
Ndërsa, ish-guvernatori i BQK-së, Fehmi Mehmeti, ka thënë se përdorimi i dinarit në disa komuna të Kosovës me shumicë serbe ka qenë antikushtetues dhe ilegal, si dhe është përdorur nga serbët lokalë për metoda e qëllime të ndryshme.
“Që nga paslufta sfidë për Kosovën ka qenë qarkullimi i valutës serbe, dinarit në disa komuna të Kosovës me shumicë serbe. Përdorimi i dinarit ka qenë antikushtetues dhe ilegal dhe është përdorur nga serbët lokalë në mënyra të ndryshme”, ka thënë Mehmeti për Radio Dukagjinin.
“Në vitin 1999, marka gjermane (DEM) u bë monedha e lejuar për përdorim në Kosovë. Rregullorja 1999/04 dhe Udhëzimi Administrativ pasues 1999/02, të dyja të nxjerra në vitin 1999, e miratuan markën gjermane si mjet pagese për llogaritë dhe pagesat zyrtare. Konvertimi nga marka gjermane në euro u formalizua përmes direktivës se lëshuar nga UNMIK-u me numër 2001/24. Në bazë të nenit 11 të Kushtetutës së Kosovës, Kosova përdor vetëm një valutë, ndërsa sipas nenit 17 të ligjit,ë të BQK-së, kjo e fundit ka të drejtë të këmbejë monedha dhe kartëmonedha të euros”, ka shtuar Mehmeti.
Nga Forumi i Davosit reagoi presidenti serb, Aleksandar Vuçiq. Ai tha se do të bisedojë me përfaqësuesit ndërkombëtarë me shpresë se do të hasë në mirëkuptim.
“Bëhet fjalë për ndërprerjen e dialogut dhe dëbimin e popullatës serbe nga Kosova dhe Metohia dhe ky është thelbi. Ata le të thonë si po e kuptojnë këtë, nuk mund unë të flas në emër të tyre, por besoj se janë të vetëdijshëm për pasojat, dhe mendoj, dhe shpresoj që deri te kjo nuk do të vije, ‘se do të ndihmojnë’”, ka deklaruar Vuçiqi.
Nga viti 2002, Kosova ka adoptuar euron si valutë të saj, por krahas saj, në vendbanimet serbe është përdorur edhe dinari. /Dukagjini/
Të tjera
-
Të shtunën ndërpritet për një orë trafiku nga udhëkryqi i Gjakovës në Klinë e deri te udhëkryqi i rrugës për Gjurgjevik
Ministria e Infrastrukturës njofton se nesër në trasenë e Zgjerimit të Rrugës...
-
Në Ditën e Alfabetit, prezantohet projekti për Fjalorin e ri të Gjuhës Shqipe
Sot është dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe, i cili 116 vite më parë u unifik...
-
Konjufca pret në takim delegacionin nga Azia Jugore, diskutuan për rritje bashkëpunimi mes të dyja vendeve
Kryetari i Kuvendit të Kosovës, Glauk Konjufca, ka pritur sot në takim delega...
-
Dogana kapi 15 mijë euro mall të padeklaruar në aeroport, gjatë javës
Dogana e Kosovës ka zbuluar dhe sekuestruar e mallra të padeklaruara në katër...
-
Bislimi në Poloni: Kosova në vitin 2024 – modeli i asaj se çfarë jemi në gjendje të arrijmë
Zëvendëskryeministri Besnik Bislimi, gjatë ditës së dytë të vizitës zyrtare n...
-
Haradinaj: Kosova ka nevojë për mendësi të re qeverisëse, të bashkohemi për Kosovën fituese
Kryetari i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Ramush Haradinaj, kritikoi ashp...
-
Supremja lanson udhëzuesin për matjen e dënimit
Gjykata Supreme ka lansuar udhëzuesin për matjen e dënimit, ku kryetari Fejzu...
-
Konfiskohet Lamborghini në Prizren, po e ngiste një 11-vjeçar
Gjatë ditës së enjte, gjatë patrullimit policor në fshatin Zhur është hasur n...
-
BE-Qeverisë: Për zbatimin e marrëveshjes për normalizim duhen hapa konkretë, jo veç deklarata
Bashkimi Evropian e ka mirëpritur gatishmërinë e Qeverisë së Kosovës për zbat...
-
Festohet njëvjetori i Zyrës së Këshillit Kombëtar Shqiptar në Novi Pazar
Zyra e Këshillit Kombëtar Shqiptar në Novi Pazar sot feston një vjetorin e ha...
-
Ushtarët e Kosovës dhe të Shqipërisë ushtrojnë bashkë, synim i FSK-së integrimi në NATO
Në kuadër bashkëpunimit të vazhdueshëm ndërmjet Forcës së Sigurisë së Kosovës...
-
Konjufca bisedon me delegacionin e Azisë Jugore për njohjen e Kosovës nga vendet mosnjohëse
Kryetari i Kuvendit të Kosovës, Glauk Konjufca, priti në takim delegacionin n...