Jeta pas vdekjes! Shkencëtarët zbulojnë se ku shkon shpirti juaj sapo të vdisni
Autori: Gazeta inFokus 10:05 | 06 November 2023
Ku shkon shpirti kur trupi fizik vdes?
Mjeku nga Massachusetts, Duncan MacDougall, u përpoq t’i përgjigjej pyetjes në fillim të viteve 1900 në një nga eksperimentet më të famshme metafizike deri më sot. Duke përdorur gjithsej gjashtë trupa njerëzish që vdiqën nga tuberkulozi, ai u përpoq, në thelb, të peshonte shpirtin. Pas përfundimit të një eksperimenti të vogël por të matshëm, MacDougall arriti në përfundimin se shpirti i njeriut peshonte rreth 21 gram.
Në fillim, gjetjet e MacDougall tingëllojnë të pabesueshme, veçanërisht për kohën kur ai po kryente këto eksperimente! Jo vetëm që sugjeron se ka një shpirt, por edhe se është disi i prekshëm. Megjithatë, skeptikët kanë vënë në dukje disa të meta, për shembull: Gjetjet e publikuara të MacDougall nuk përmendën trupat e vdekur që nuk shfaqën humbje peshe. Çdo humbje peshe që ai regjistroi mund t’i atribuohet thjesht faktorëve fiziologjikë (p.sh., avullimit).
A ka studiuar dikush tjetër se ku shkon shpirti kur vdes? Filozofët dhe neuroshkencëtarët kanë ngritur teori të panumërta, disa konfirmojnë ekzistencën e shpirtit, e ndërsa të tjera e mohojnë atë.
Anesteziologu dhe profesor në Universitetin e Arizonës, Dr. Stuart Hameroff dhe fizikani britanik Sir Roger Penrose, kanë propozuar një teori të ndërgjegjes të quajtur Reduktimi i Orkestruar Objektiv (aka Orch-OR). Teoria e tyre Orch-OR sugjeron që brenda neuroneve tona, kemi mikrotubula të neuroneve të trurit që potencialisht, ndër të tjera, mund të mbajnë kujtime (d.m.th., informacionin kuantik) në një nivel nënatomik.
Ekspertët: Nuk ka vdekje të ndërgjegjes, vetëm vdekje të trupit
Kur diskutoni gjithçka, por veçanërisht çështjet e shpirtit dhe ekzistencës, përkufizimet janë jashtëzakonisht të rëndësishme. Pra, për qëllimin e shpjegimit të teorisë së Hameroff dhe Penrose, ne po supozojmë se si vetëdija njerëzore ashtu edhe shpirti njerëzor mund të jenë e njëjta gjë.
Nëse dikush vdes përkohësisht, sipas Penrose, të gjitha ato kujtime që mbahen nga mikrotubulat në trurin tuaj lëshohen në univers. Siç raportohet nga Express, “nëse një person ringjallet, informacioni kuantik kanalizohet përsëri në mikrotubula dhe kjo është ajo që krijon një përvojë afër vdekjes”.
Në dokumentarin “Through the Wormhole”, Hameroff e shpjegon pak më tej në terma njerëzorë. Le të themi se zemra ndalon së rrahuri, gjaku ndalon të rrjedhë, mikrotubulat humbasin gjendjen e tyre kuantike. Informacioni kuantik brenda mikrotubulave nuk shkatërrohet, nuk mund të vritet dhe thjesht shpërndahet në univers.
“Nëse pacienti ringjallet, ky informacion kuantik mund të kthehet në mikrotubula dhe pacienti thotë ‘Kam pasur një përvojë afër vdekjes.’ Nëse ata nuk ringjallen dhe pacienti vdes, është e mundur që ky informacion kuantik mund të ekzistojë jashtë trupit, ndoshta pafundësisht, si shpirt”, tha Hameroff.
Me fjalë të tjera, sapo të vdisni, vetëdija/shpirti juaj mund të kthehet në univers dhe kështu, të mos vdesë! Të paktën, teoria e ndërgjegjes së dy shkencëtarëve është emocionuese për t’u menduar. Për këdo që beson se ne jemi më shumë se një grumbull atomesh që kërcejnë qëllimisht nga njëri-tjetri, kjo është një nga shumë teoritë që ofron pak shpresë.
Gjithsesi teoritë nuk barazohen me të vërtetën. Me siguri, shpirti (sido qoftë përkufizimi i tij i vërtetë) duket i paaftë për t’u vërtetuar ose hedhur poshtë tërësisht nga shkenca.
Të tjera
-
Dy shqiptare kapen me 30 kg marihuanë në kufirin greko-shqiptar
Dy gra shqiptare janë kapur duke trafikuar një sasi të madhe droge nga Shqipë...
-
Profesori i gazetarisë e quan “mafiozitet editorial” lajmin e rremë të publikuar nga RTK-ja
Profesori universitar i gazetarisë, Milazim Krasniqi, e ka quajtur “mafiozite...
-
VV: Komuna e Prishtinës ka lidhur 114 kontrata njëburimore në vitet 2021-2024
Debati për kontratat njëburimore mes VV-së dhe LDK-së, është intensifikuar. ...
-
Vuçiq pyetet për rrezikun real të një lufte me Kosovën: Më ktheve në të kaluarën
Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, është pyetur nga Hardtalk i BBC-së, n...
-
Serbët pro pjesëmarrjes në zgjedhjet e 9 shkurtit
Nikolla nga Mitrovica e Veriut beson se pjesëtarët e komunitetit serb në Koso...
-
KFOR-i patrullon në malet e Zubin Potokut
Ushtarët letonezë, të caktuar në Komandën Rajonale në Lindje të misionit KFOR...
-
Bajqinovci: Hykmetes iu paskan avullu edhe 2.5 milionë kg grurë nga rezervat shtetërore
Deputeti i Lëvizjes Vetëvendosje, MefaIL Bajqinobvi, ka thënë se tashmë nuk k...
-
Prishtinë: Ishin në kërkim, policia arreston tre të dënuar me burgim
Policia e Kosovës ka arrestuar sot tre persona të cilët ishin të dënuar më bu...
-
Rama nis konsultimin publik për mbylljen e TikTokut dhe Snapchatit
Pas ngjarjes tragjike të një jave më parë ku u vra pranë shkollës “Fan Noli” ...
-
Bedri Hamza premton të krijojë kushte që biznesmenë nga diasporë të investojnë në Kosovë
Kandidati i PDK-së për Kryeministër, Bedri Hamza, ka thënë se do të krijojë k...
-
Plani i LDK-së për arsimin, Abdixhiku: Rritje e pagave për mësimdhënësit në javën e parë të qeverisjes, mësim gjithëditor…
Kryetari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Lumir Abdixhiku e ka prezantuar pl...
-
Kurti pret në takim arkitektin kroat të Bibliotekës Kombëtare të Kosovës
Kryeministri Albin Kurti bashkë me ministrin e Kulturës, Hajrulla Çekun, kanë...