Konteksti historik

SHBA kufizohet në veri me Kanadanë dhe në jug me Meksikën, të dyja këto vende mike dhe në aleancë të fuqishme me SHBA. Sfida e vazhdueshme e për sigurinë nacionale të SHBA-së ngelen dy krahët e saj, në lindje Oqeani Atlantik dhe në perëndim, Oqeani Paqësor.

Shkruan: Agron HOTI

Përderisa SHBA krahun lindor, pra Atlantikun, e ka të siguruar nga Evropa që me çdo çmim duhet të jetë e orientuar kah SHBA, në krahun perëndimor të saj, pra në Pacifik, gjendja është më e komplikuar me rritjen e fuqisë së Kinës dhe rivaliteteve rajonale në rritje në Azi Lindore mes Kinës, Koresë Jugore e Veriore, Japonisë, Tajvanit, Azisë Juglindore e Australisë.

Përderisa problemet në krahun lindor të SHBA-së (Evropë e Rusi) edhe përmes luftës në Ukrainë janë më të lehta kryesisht edhe për faktin se lufta po zhvillohet në tokë, sfidat në Pacifik janë shumë më të mëdha për shkak se luftërat atje do të mund zhvillohen edhe në detëra, për çfarë SHBA nuk ka asnjë interes, ngase luftërat në detëra do të mund t’i nxisnin rivalët e saj të investonin në flota ushtarake detare, të cilat SHBA, për të ruajtur supremacinë detare në glob, vazhdimisht është munduar t’i dekurajojë duke luftuar vetëm në tokë.

Lufta e Dytë Botërore nuk kishte marrë epilog në Evropë, por në Pacifik me hedhjen e bombave bërthamore në Japoni, përmes të cilave i ishte dhënë mesazh Gjermanisë naziste dhe BRSS-së staliniste, se ç’mund t’i priste nëse s’do t’i ndërprisnin luftimet.

Dhe në fakt ashtu edhe kishte ndodhur. Bombat bërthamore kishin rrëzuar të gjitha fuqitë evropiane të deriatëhershme, kishin frenuar BRSS-në (gati të shkatërruar tërësisht nga Hitleri) që të vazhdonte luftën në Evropë e Pacifik, kishin rrëzuar Japoninë si fuqi rajonale si dhe kishin shpërfaqur superfuqinë në ardhje, pra SHBA-të. Ishte Lufta e Dytë Botërore ajo që zhvendosi qendrën gravitacionale të fuqisë politike, ekonomike e ushtarake nga Euroazia në Amerikën Veriore, më konkretisht në SHBA.

Gjatë dhe pas Luftës së Dytë Botërore, SHBA kishte bërë të pamundurën që BRSS të mos arrinte të depërtonte në Oqeanin Indian dhe Detin Mesdhe. Për këtë, arsye kishin ndodhur edhe luftërat përgjatë tërë trajektores që nga Afganistani deri në Jugosllavi.

Rëndësia e Oqeanit Indian ka qenë dhe mbetet jetike për mbajtjen nën kontrollin amerikan të rrugëve detare që lidhin Oqeanin Pacifik përmes atij Indian nëpër Detin Mesdhe e deri në Atlantik.

Nuk është e rastësishme që Britania Madhe kontrollon Gjibraltarin si portën hyrëse nga Atlantiku në Mesdheun Perëndimor. Ndërsa, Turqia me raketat bërthamore amerikane bashkë me Izraelin me armë bërthamore në Mesdheun Lindor parandalojnë çfarëdo tentimi rus për dalje ushtarake në Mesdhe. (vazhdon).