Rindërtimi i plotë i ADN-së
Autori: Gazeta inFokus 18:26 | 15 August 2017
Deri në fundin e këtij viti, shkencëtarët mund të arrijnë të krijojnë një gjenom krejtësisht artificial të majasë. Ky zhvillim i shpejtë i inxhinierisë gjenetike mund të çojë një ditë drejt krijimit të organizmave shumë më komplekse, madje edhe të vetë njerëzve. Shkencëtarët thonë se janë plotësisht të vetëdijshëm për rreziqet, por edhe për përfitimet e mundshme të jashtëzakonshme.
Për gati katërmijë vjet, njerëzit e kanë përdorur majanë për të bërë bukë dhe pije alkoolike. Shumë nuk e mendojnë se majaja është një organizëm i gjallë. Ashtu si qelizat njerëzore, qelizat e majasë kanë kromozome me segmente të gjata ADN-je ku përmbahet i gjithë informacioni që duhet për rritjen dhe riprodhimin e tyre. Teknologjia moderne u lejon shkencëtarëve të kopjojnë pjesëzat e prera të ADN-së, të njohura me emërtimet A, C, G dhe T.
Por, në eksperimentet e tyre me majanë në Universitetin “Boeke Lab” të Nju Jorkut, shkencëtarët përdorën një tjetër përqasje: “Në vend që t’ia fillojmë me atë që ekziston në natyrë dhe më tej ta modifikojmë, ne mund t’ia fillojmë nga hiçi duke projektuar sisteme të tëra nga asgjëja. Do shikojmë nëse funksionojnë gjatë procesit”, thotë Leslie Mitchell, e Universitetit “Boeke Lab”.
Me ndihmën e një kompjuteri, pjesëza të ndryshme të segmenteve të ADN-së priten, p.sh. sekuenca T-A-G zëvendësohen me një sekuencë të krijuar artificialisht, T-A-A. Deri më tani, shkencëtarët kanë krijuar dhe zëvendësuar gjashtë nga 16 kromozomet e majasë, dhe të gjitha kanë funksionuar mirë. Studiuesit thonë se janë plotësisht të ndërgjegjshëm për pikëpyetjet etike që lindin prej eksperimenteve me ADN-në dhe duan të diskutojnë për këtë gjë.
“Në këtë debat duhet të përfshihen studiuesit e normave të etikës, hartuesit e politikave, zbatuesit e ligjeve, shkencëtarët dhe publiku i gjerë. Do të doja që nëna ime të ishte dakord me atë që bëjmë”, thotë Leslie Mitchell.
Por, studiues të tjerë që po eksperimentojnë me ADN-në, mezi presin rezultatet. “Unë i kushtoj shumë vëmendje pjesës kur tregojnë se çfarë kanë mësuar prej procesit, pasi nëse nuk ia arrijnë dot me një organizëm të thjeshtë si majaja, atëherë unë nuk do t’ia arrij dot kurrë me një bimë”, thotë June Medford, e Universitetit të Kolorados.
Qëllimi përfundimtar është krijimi i një majaje sintetike që do të shërbente më shumë për prodhim ilaçesh apo karburanti. Studiues të tjerë thonë se inxhinieria gjenetike mund të krijojë bimë që pikasin ndotjen në ajër apo edhe praninë e eksplozivëve. /Gazeta Shqip/
Të tjera
-
Fundosen veturat te ura e Stacionit të Autobusëve në Prishtinë
Të paktën dy automjete janë fundosur në afërsi të urës së Stacionit të Autobu...
-
Kryesia e Kuvendit mblidhet të hënën, ky është rendi i ditës
Kryesia e Kuvendit ka bërë të ditur se do të mblidhet të hënën. Kjo mbledh...
-
Parashikimi i motit për vikend
Reshjet e shiut që filluan ditën e premtë, më vonë gjatë mbrëmjes dhe natën, ...
-
Konfiskimi i ạrmạtimit në veri, Kurti: Siguria e njerëzve dhe e të gjithë vendit mbeten prioritet
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti në X ka bërë një shkrim në lidhje me konf...
-
Kurti: Qeveria që ka investuar më së shumti në mbrojtjen e trashëgimisë kulturore islame në Kosovë
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka deklaruar se nën udhëheqjen e tij, Qe...
-
Durmishi bën apel pas reshjeve të vazhdueshme të borës: Kujdes gjatë vozitjes, ekipet e mirëmbajtjes janë në terren
Zëvendësministri i Infrastrukturës, Hysen Durmishi ka dalë me një apel pa...
-
Rrugët e Prishtinës vërshohen, njohësi i emergjencave: Përsëri dështoi infrastruktura nëntokësore në kryeqytet
Njohësi i i çështjeve të emergjencave civile, Tahir Ahmeti ka reaguar pasi si...
-
Dita e Alfabetit, studiuesit: Duhet unifikim të praktikave të gjuhës në tri shtetet ku shqipja është zyrtare
Tashmë një ditë feste zyrtare, Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe, nuk vjen pë...
-
KFOR-i, EULEX-i dhe Policia e Kosovës stërviten së bashku të hënën
KFOR-i njofton së bashku me EULEX-in dhe Policinë e Kosovës do të zhvillojnë ...
-
Refuzohet kërkesa e Shalës për mosparaqitje ose shtyrje të seancës
Gjykata Speciale njofton se Trupi Gjykues i refuzoi kërkesën e Mbrojtjes që t...
-
Zemaj Kurtit e Vitisë për QKMF’në e Mamushës: Jeni definicioni i propagandës, preni shirita për punët që i kam bërë unë si ministër
Deputeti i Lidhjes Demokratike e Kosovës, Armend Zemaj ka thënë sot se kryemi...
-
Riker: Mbyllni procesin e dialogut dhe zgjidhni problemet
Ish-zëvendës Ndihmës Sekretari i Departamentit të Shtetit, Filip Riker, dekla...