Kosova po i kthehet zhvillimit ekonomik shumë më shpejtë se që pritej pas recesionit të shkaktuar nga pandemia Covid-19.

Kështu vlerësohet në Raportin e Rregullt Ekonomik për Ballkanin Perëndimor, “Rimëkëmbje e Gjelbër”, që u publikua të enjten nga Banka Botërore.

Prodhimi në vitin 2021 në Kosovë, sipas këtij raporti, pritet të tejkalojë nivelet e vitit 2019 deri në fund të vitit, por rreziqet për parashikimin mbeten të larta pasi vendi vazhdon të përballet me pandeminë.

“Aktiviteti ekonomik në vitin 2021 pritet të zgjerohet me 7.1 për qind pas një rikthimi më të fortë sesa pritej në vizitat e diasporës, rikthimin e besimit të konsumatorëve, dhe rritjen e kredive për konsum. Eksportet e mallrave vazhduan zgjerimin dhe diversifikimin gradual të tyre nga viti 2020”, thuhet në raport.

Megjithatë, presionet e ndjeshme të inflacionit, kryesisht nga çmimet më të larta të importit, mund të minojnë një rimëkëmbje më të fortë në investimet private.

“Të hyrat publike po përjetojnë një rikthim të paparë për shkak të aktivitetit më të lartë ekonomik, por edhe për shkak të inflacionit më të lartë dhe masave të përmbushjes tatimore. Si rezultat, dhe kundrejt nën-ekzekutimit në investimet publike, deficiti fiskal pritet të ulet në 2021”.

Por, edhe valët dhe variantet e reja të pandemisë mund të rëndojnë perspektivën e rritjes nëse rivendosen kufizime më të rrepta ndërkombëtare apobrenda vendit në lëvizje.

Sipas menaxherit të Bankës Botërore për Kosovë dhe Maqedoni të veriut, Massimiliano Paolucci duhet të krijohet një shtytje për më shumë mundësi ekonomike, me politika dhe investime që fokusohen në reforma afatgjata për të transformuar rrënjësisht modelin e rritjes së Kosovës në një model që krijon vende të punës duke u udhëhequr nga produktiviteti më i lartë.

Ai vlerëson se perspektiva për tërë rajonin është përmirësuar ndjeshëm, me rritje të PBB-së që tani parashikohet të arrijë në 5.9 për qind në 2021, pas tkurrjes prej 3.1 për qind në vitin 2020.

Rimëkëmbja në të gjithë rajonin vjen për shkak të fuqisë si në kërkesën e brendshme ashtu edhe në atë të jashtme.

Një rikthim i mprehtë i konsumit të brendshëm dhe udhëtimeve në të gjithë Evropën ndihmoi në rritjen e remitancave të emigrantëve si dhe flukseve hyrëse të turizmit gjatë sezonit të verës të vitit 2021. Një rimëkëmbje e fortë në ekonomitë e përparuara i dha gjithashtu hov kërkesës për eksportet e rajonit.

Sidoqoftë, rimëkëmbja mbetet e brishtë.

Sinjalet e hershme paralajmëruese nga tregu i punës kërkojnë vëmendje të afërt të nivelit të politikave. Humbjet e vendeve të punës nga recesioni dhe pasojat e tij kanë prekur në mënyrë joproporcionale gratë dhe të rinjtë, gjë që mund të pengojë përpjekjet për të rritur normat historikisht të ulëta të rajonit për sa i përket pjesëmarrjes së tyre në fuqinë punëtore.

Në bazë tëtë dhënave të prezantuara në raport thuhet se papunësia e të rinjve u rrit në 37.7 për qind në 2021 në Ballkanin Perëndimor, me 5.4 pikë përqindjeje nga qershori 2020, duke përkeqësuar më tej perspektivat e punësimit të të rinjve.

“Ndërsa vendet e Ballkanit Perëndimor përgatiten për të ardhmen pas pandemisë, qasja ndaj politikave duhet të përqendrohet në adresimin e pengesave kryesore për krijimin e vendeve të punës dhe transformimin ekonomik, duke përfshirë tranzicionin e gjelbër,” tha Linda Van Gelder, Drejtoreshë e Bankës Botërore për Ballkanin Perëndimor./Gazeta Infokus/