Uncategorized

EAST vendos rekord të ri të fuzionit të plazmës prej 100 mln-gradësh për 1066 sek

Autori: Gazeta inFokus 08:44 | 22 January 2025

“Dielli artificial” i Kinës ka vendosur një rekord të ri botëror të hënën, duke mbajtur një plazmë të qëndrueshme të izolimit të lartë në mbi 100 milionë gradë Celsius për 1066 sekonda, sipas Grupit Mediatik të Kinës.

Tokamak, Superpërcjellësi i Avancuar Eksperimental (EAST), i vendosur në Hefei, provinca Anhui e Kinës Lindore, e arriti këtë përparim në modalitetin e izolimit të lartë në gjendje të qëndrueshme (mode H), duke demonstruar potencialin për funksionim të qëndrueshëm në reaktorët e ardhshëm të fuzionit bërthamor.

Modaliteti H redukton ndjeshëm turbulencat në skajin e plazmës, duke rritur kufizimin e energjisë dhe duke dyfishuar në mënyrë efektive kohën e mbylljes, në krahasim me modalitetin e izolimit të ulët (modaliteti L). Konsiderohet si mënyra e preferuar e funksionimit për reaktorët e ardhshëm të fuzionit, duke përfshirë projekte në shkallë të gjerë si Reaktorin Eksperimental Ndërkombëtar Termonuklear (ITER). Funksionimi i qëndrueshëm i modalitetit H të EAST në temperatura ekstreme, ofron të dhëna dhe përvojë të vlefshme për avancimin e energjisë praktike të fuzionit.

-Advertisement-

EAST është projektuar për të imituar reaksionet e fuzionit që fuqizojnë Diellin, duke përdorur hidrogjen dhe gaze deuteriumi si lëndë djegëse. Njohuritë e marra nga EAST janë kritike për zhvillimin e reaktorëve në shkallë industriale, për të gjeneruar energji të pastër dhe të qëndrueshme.

Objekti përfshin teknologji të avancuara si magnet superpërcjellës, sisteme vakumi ultra të lartë dhe mekanizma kontrolli preciz, për të menaxhuar fushat magnetike ultra të forta dhe rryma të mëdha elektrike. Me gati një milion komponentë që punojnë në koordinim, EAST ka siguruar rreth 2000 patenta.

Që nga vënia në punë në vitin 2006, EAST ka kryer mbi 150.000 eksperimente plazmatike, duke shtyrë vazhdimisht kufijtë e operacioneve me impuls të gjatë edhe në modalitetin e izolimit të lartë. Arritja e fundit e mbajtjes së modalitetit H për 1066 sekonda bazohet në momentet e mëparshme, duke përfshirë 30 sekonda në 2012, 60 sekonda në 2016, 101 sekonda në 2017 dhe 403 sekonda në 2023.