Problemet e shumta me shkollimin në gjuhën shqipe në gjimnazin “Koço Racin” të Velesit po dekurajojnë në masë të madhe arsimimin e të rinjve shqiptarë. Ata, jo vetëm që nuk gëzojnë të drejtën e shkollimit në gjuhën amtare, por po humbin çdo herë e më shumë interesimin për shkollën, shkruan gazeta KOHA. Vijnë e regjistrohen në gjimnaz si nxënës të shkëlqyeshëm dhe përfundojë si nxënës që mezi e kalojë vitin. Një ose dy është maksimumi i atyre që pasi kryejnë gjimnazin vendosin të regjistrohen në ndonjë fakultet. E gjithë kjo situatë vetëm për shkak të mos funksionimit siç duhet të paraleleve me mësim në gjuhën shqipe, respektivisht politikave për sigurimin e vendeve të punës të profesorëve maqedonas në kurriz të nxënsve shqiptarë.

Suad Useini është njëri prej 27 maturantëve të paraleles shqipe në gjimnazin “Koço Racin” të Velesit, e cila vetëm formalisht funksionon si paralele me mësim në gjuhën shqipe, pasi gjatë gjithë vitit shkollor 2016/2017, në dispozicion kishin vetëm dy profesorë shqiptarë. Problemet që kanë ndjerë nxënësit padyshim se ishin të shumta.

“E kemi pasur shumë të vështirë shkollimin gjatë këtyre katër viteve. Na kanë munguar profesorët për 80 për qind të lëndëve. Më tepër nuk i kemi pasur mësimdhënësit shqiptarë se sa i kishim ato. Ka ende shumë nxënës, të cilët nuk e njohin maqedonishten dhe mund ta paramendoni edhe vetë se sa janë qenë në gjendje ti mësojnë lëndët me profesorët maqedonas”, tregon për KOHA Useini.

Ai thotë se të gjithë nxënësit shqiptarë, sidomos ato që janë regjistruar në paralelet me mësim në gjuhën shqipe, ndjehen të zhgënjyer.

“U regjistruam të shkollohemi në gjuhën shqipe dhe jo në gjuhën maqedonase. Mirëpo, askush prej përfaqësuesve shqiptarë, asnjë ministër nuk u mor seriozisht me problemin tonë. Na u premtua edhe nga ish-ministri Pishtar Lutfiu se do të na siguroheshin të paktën profesorët shqiptarë, mirëpo as kjo nuk ndodhi”, plotëson më tej ai.

Për 27 maturantët që të premten i dhanë fund shkollimit të mesëm në paralelen me mësim në gjuhën shqipe në gjimnazin “Koço Racin” të Velesit, kishte vetëm dy profesorë shqiptarë – edhe atë në lëndët e Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe dhe në lëndën e Matematikës. Madje, ky i fundit u sigurua pas një muaj bojkot nga ana e nxënësve në nëntor të 2016-ës, kurse mungesa e profesorëve shqiptarë ka prodhuar efekte negative të cilat i ndjejnë vetë nxënësit. Në këtë plan nuk përjashtohet as rënia e suksesit në mësime.

Për nxënësit tjerë, për ata që kryesisht vijnë nga fshatrat e Velesit, shkollimi në gjuhën jo amtare ka qenë një problem i pakapërcyeshëm. Edhe ato dysha, të cilat i figurojnë nëpër dëftesat e notave, i kanë marrë falë rrezikut që profesorët maqedonas të humbin vendet e tyre të punës. Konkretisht, nëse nuk do të do të ishin paralelet e nxënësve shqiptarë në gjimnazin e Velesit, do të duhet të shkonin “teprice teknologjike” të paktën shtatë profesorë maqedonas.

Të njëjtit, për të plotësuar fondin e orëve të punës, mbajnë mësim në paralelet shqipe, ndërsa ajo që u intereson është të ruajnë vendin e punës dhe jo të mësojnë nxënësit. Kjo, sipas Useinit, është edhe arsyeja përse nxënësit shqiptarë edhe pa mësuar asgjë marrin nota kaluese te profesorët maqedonas. Në lëndët me profesorë shqiptarë normal që është më ndryshe, nota janë shumë më të merituara. Mirëpo edhe për të arritur deri këtu kanë predispozitën e mësimit në gjuhën të cilën e flasin dhe e njohin mirë, për dallim prej lëndëve që duhet ti mësojnë në gjuhën maqedonase dhe që në fakt – nuk i kanë mësuar fare.

Problemi i mos sigurimit të profesorëve shqiptarë ka qenë dekurajues edhe në jehonën e regjistrimit të nxënësve shqiptarë në gjimnazin “Koço Racin” të Velesit. Pjesa dërmuese e nxënësve regjistrohen ose në paralelet maqedonase të shkollave profesionale ose nëpër shkollat e mesme të Shkupit, Tetovës, apo Gostivarit. Ata që kanë mundësi shkollimi në qytet tjetër e bëjnë këtë pa asnjë hezitim.

Mirëpo, janë edhe shumë të tjerë që regjistrohen në paralelet maqedonase të Velesit. Këtë vit, në një paralele të drejtimit mjekësor në shkollën e mesme “Dimitria Çupovski” kishte 23 nxënës shqiptarë dhe një boshnjak. Jo vetëm mësimi zhvillohej vetëm në gjuhën maqedonase, por edhe formalisht paralelja figuron si maqedonase.