Dorëshkrimet e Pompeit lexohen me rreze X
Autori: Gazeta inFokus 14:28 | 03 October 2019
Dorëshkrimet e lashta e të shkrumbuara nga llava e Vezuzit, mund të lexohen sërish. Kur vullkani shpërtheu më 79 pas Krishtit, shkatërroi qytetet e Pompei dhe Herculaneum, banorët dhe pronat e tyre të paçmuara që përfshinin një bibliotekë të shkëlqyer pergaenash, të cilat u karbonizuan nga nxehtësia.
Shkencëtaret tani megjithatë thonë se mund të ketë ende shpresë që dokumentet e brishta të arrijnë të lexohen edhe një herë. Kjo falë një qasjeje inovative e cila përfshin rreze X me energjie të lartë dhe sigurisht, inteligjencën artificiale.
“Edhe pse shohim shkrimet në çdo fletë papirusi, hapja e saj do të ishte me rrezik; janë të gjitha mjaft të dobëta”, thotë profesor Brent Seales, kreu i degës së shkencave kompjuterike në Universitetin e Kentucky, drejtues i studimit.
Dy rrotullat e para të pahapura që do t’i nënshtrohen këtij procesi i përkasin Institutit të Francës në Paris dhe janë pjesë e një koleksioni mahnitës prej rreth 1.800 dorëshkrimesh të zbuluara në vitin 1752 gjatë gërmimeve të Herculaneum.
Të mbledhura së bashku, ato përbëjnë bibliotekën e vetme të njohur të paprekur nga antikiteti, me shumicën e koleksionit të ruajtur aktualisht në një muze në Napoli.
Vila ku u gjetën besohet të ketë qenë pronë e vjehrrit të Jul Cezarit. Ekspertët janë përpjekur prej kohësh t’i hapin rrotullat me metoda të ndryshme, por disa janë shkatërruar gjatë procesit, ndërsa te disa të tjera ka ndodhur që pas ekspozimit të pjesës së brendshme ndaj ajrit, boja është zhdukur./tch
Të tjera
-
Tre të lënduarit nga përleshja e mbrëmshme në “Rrugën B” po trajtohen në QKUK
Tre persona janë lënduar mbrëmjen e së mërkurës në Prishtinë te “Rruga B”, pa...
-
Arrestohen 8 efektivë të policisë kufitare në Mal të Zi, iu morën ryshfet edhe kosovarëve
Policia malazeze arrestoi 8 policë kufitarë të dyshuar për marrje ryshfetesh ...
-
Sindikata e Re e KEK-ut, Administratës dhe Minatorëve të Trepçës thërrasin konferencë për media
Sindikata e Re e KEK-ut, Administratës dhe Minatorëve të Trepçës thërrasin ko...
-
Sot mblidhen katër komisione parlamentare në Kuvend
Sot takohen katër komisione parlamentare për të shqyrtuar çështje të ndryshme...
-
Makina e parë fluturuese bën udhëtimin e parë në Sllovaki!
Legjenda e muzikës Jean-Michel Jarre bëhet pasagjeri i parë në makinën flutur...
-
34 vjet nga vdekja e veprimtarit Fadil Vata
Sot mbushen 34 vjet nga vdekja e veprimtarit të çështjes kombëtare Fadil Vata...
-
Siguroi fshehtas raketa balistike me rreze të gjatë veprimi nga SHBA, Ukraina i përdor për herë të parë! Godet Rusinë
Ukraina ka filluar të përdor për herë të parë raketa balistike me rreze të gj...
-
Siljanovska e Pendarovski në balotazh për president, Osmani del i treti
Në Maqedoninë e Veriut, qytetarët votuan të mërkurën për të zgjedhur presiden...
-
Mot sot i vranët dhe vende-vende me riga të dobëta shiu
Instituti Hidrometeorologjik i Kosovës ka njoftuar se sot mban mot i vranët d...
-
Në Hagë vazhdon gjykimi ndaj ish-krerëve të UÇK-së
Në Dhomat e Specializuara të Kosovës (DHSK) në Hagë, sot vazhdon gjykimi i Th...
-
Sot në Bruksel zhvillohen takimet e radhës në kuadër të dialogut
Kryenegociatorët e Kosovës dhe Serbisë, Besnik Bislimi dhe Petar Petkoviq pri...
-
Mblidhet Kuvendi, në rend dite marrëveshja për tunelin Tetovë-Prizren
Sot do të mbahet seanca plenare e Kuvendit të Kosovës, ku në mesin e pikave t...