Cili vend ka sistemin më të mirë të pensioneve në botë?
Autori: Gazeta inFokus 10:06 | 20 October 2023
Një analizë e re, duke renditur 47 sisteme pensionesh në të gjithë botën, ka hedhur dritë mbi ndikimin në rritje të Inteligjencës Artificiale në sistemet e pensioneve.
Holanda është në krye kur bëhet fjalë për krahasimin e sistemeve të pensioneve në mbarë botën, sipas raportit global të pensioneve të Institutit Mercer CFA, shkruan Euronews.
Renditja shqyrtoi më shumë se 50 tregues dhe krahasoi 47 sisteme të të ardhurave të daljes në pension, duke mbuluar 64% të popullsisë së botës.
Matjet më të rëndësishme ishin niveli i përfitimeve të pensioneve të sektorit privat dhe publik, qëndrueshmëria e sistemit për dekada të tëra në të ardhmen dhe cilësia e qeverisjes së tij.
Islanda doli e dyta, duke rënë nga vendi i parë i vitit të kaluar, dhe Danimarka doli e treta në indeksin e vitit 2023.
Shumica e vendeve evropiane të përfshira në raport dolën me notë të mirë.
Sipas raportit, nevojiten vetëm disa përmirësime në Finlandë, Norvegji, Suedi, MB, Zvicër, Irlandë, Belgjikë, Portugali dhe Gjermani.
Nga ana tjetër, Franca, Spanja, Italia, Polonia, Austria dhe Kroacia, së bashku me SHBA-në, kanë rreziqe dhe/ose mangësi të mëdha që duhet të adresohen, thuhet në raport.
Në fund të renditjes janë India, Filipinet dhe Argjentina.
Së bashku me Turqinë dhe Tajlandën, ata ndajnë renditjen më të keqe, notën D, duke sinjalizuar se pa përmirësime, efikasiteti dhe qëndrueshmëria e sistemit të pensioneve në këto vende janë në dyshim.
Rreziqet në sistem
Raporti pranon se “sistemet e të ardhurave të pensionit në mbarë botën janë nën presion si kurrë më parë”, për shkak të inflacionit aktual të vazhdueshëm, rritjes së normave të interesit dhe pasigurisë gjeopolitike, e cila në mënyrë të pashmangshme ndikon në kthimet e investimeve.
“Mosha mesatare e popullsisë në mbarë botën vazhdon të rritet në shumë tregje,…”, ka thënë Margaret Franklin, presidente dhe CEO në Institutin CFA.
“Inflacioni dhe rritja e normave të interesit kanë krijuar një dinamikë të re tregu që paraqet sfida të rëndësishme për planet e pensioneve”, shtoi ajo. “Këto janë vetëm disa nga sfidat gjithnjë e më komplekse me të cilat përballen fondet e pensioneve, të cilat ndikojnë në mënyra të rëndësishme te pensionistët”.
Raporti citon Perspektivën e fundit të Pensioneve të OECD-së nga viti 2022, e cila rekomandon që politikëbërësit në mbarë globin të bëjnë reformat e nevojshme, pavarësisht nga pasiguria aktuale financiare dhe ekonomike, për të shmangur rrezikimin e mirëqenies së pensionistëve aktualë dhe të ardhshëm.
Ndikimi i inteligjencës artificiale në sistemet e pensioneve
Inteligjenca artificiale duhet të përmirësojë performancën e pensioneve duke ulur kostot dhe duke theksuar rreziqet e ardhshme, thuhet në raport.
Përdorimet shtesë për AI mund të përfshijnë ndërtimin e portofoleve të personalizuara dhe identifikimin e anomalive të tregut, megjithëse AI nuk kishte gjasa të ishte në gjendje të parashikonte lëvizjet e tregut me saktësi, kështu që pasiguria do të mbetet, thuhet në raport.
Por analiza vjetore vuri në dukje gjithashtu rreziqet e modeleve të AI që gjenerojnë informacion të rremë kur përdoren në një kontekst të ri, dhe të sulmeve kibernetike kundër të dhënave të anëtarëve të pensioneve.
Të tjera
-
Lëkundje tërmeti në Shqipëri, kaq ishte magnituda
Një tërmet është shënuar pak minuta më parë në Shqipëri. Tërmeti, sipas Qe...
-
KFOR-i as pohon e as mohon nëse policët e Kosovës hynë në Serbi
Radio Evropa e Lirë) – Misioni paqeruajtës i NATO-s në Kosovë (KFOR) nuk e ka...
-
Të shtunën ndërpritet për një orë trafiku nga udhëkryqi i Gjakovës në Klinë e deri te udhëkryqi i rrugës për Gjurgjevik
Ministria e Infrastrukturës njofton se nesër në trasenë e Zgjerimit të Rrugës...
-
Në Ditën e Alfabetit, prezantohet projekti për Fjalorin e ri të Gjuhës Shqipe
Sot është dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe, i cili 116 vite më parë u unifik...
-
Konjufca pret në takim delegacionin nga Azia Jugore, diskutuan për rritje bashkëpunimi mes të dyja vendeve
Kryetari i Kuvendit të Kosovës, Glauk Konjufca, ka pritur sot në takim delega...
-
Dogana kapi 15 mijë euro mall të padeklaruar në aeroport, gjatë javës
Dogana e Kosovës ka zbuluar dhe sekuestruar e mallra të padeklaruara në katër...
-
Bislimi në Poloni: Kosova në vitin 2024 – modeli i asaj se çfarë jemi në gjendje të arrijmë
Zëvendëskryeministri Besnik Bislimi, gjatë ditës së dytë të vizitës zyrtare n...
-
Haradinaj: Kosova ka nevojë për mendësi të re qeverisëse, të bashkohemi për Kosovën fituese
Kryetari i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Ramush Haradinaj, kritikoi ashp...
-
Supremja lanson udhëzuesin për matjen e dënimit
Gjykata Supreme ka lansuar udhëzuesin për matjen e dënimit, ku kryetari Fejzu...
-
Konfiskohet Lamborghini në Prizren, po e ngiste një 11-vjeçar
Gjatë ditës së enjte, gjatë patrullimit policor në fshatin Zhur është hasur n...
-
BE-Qeverisë: Për zbatimin e marrëveshjes për normalizim duhen hapa konkretë, jo veç deklarata
Bashkimi Evropian e ka mirëpritur gatishmërinë e Qeverisë së Kosovës për zbat...
-
Festohet njëvjetori i Zyrës së Këshillit Kombëtar Shqiptar në Novi Pazar
Zyra e Këshillit Kombëtar Shqiptar në Novi Pazar sot feston një vjetorin e ha...