Avokati i Popullit publikoi rekomandimet për parandalim të torturës në Institutin e Psikiatrisë
Autori: Gazeta inFokus 15:59 | 28 August 2018
Zyra e Avokatit të Popullit ka njoftuar se ka publikuar raportin për parandalimin e torturës në Institutin e psikiatrisë.
Sipas IAP, raporti në fjalë i referohet vizitës së Mekanizmit Kombëtarë për Parandalim të Torturës (MKPT) më 16 maj 2018 në Institutin e Psikiatrisë Forenzike të Kosovës (IPFK). Gjatë vizitës, personeli i Institutit të Psikiatrisë Forenzike (në tekstin e mëtejmë IPFK) dhe Shërbimi Korrektues i Kosovës (në tekstin e mëtejmë SHKK) i ofroi ekipit monitorues të Mekanizmit Kombëtar për Parandalim të Torturës (MKPT) bashkëpunim të plotë. Ekipi pa vonesa pati qasje në të gjitha vendet e vizituara, i u siguruan të gjitha informatat e nevojshme për të kryer detyrën dhe iu mundësuan intervistat me pacientët pa prezencë të zyrtarëve korrektues dhe personelit të IPFK.
Më poshtë mund të lexoni gjetjet kryesore të raportit:
Kushtet materiale në IPFK në përgjithësi janë të mira, dhomat janë me nga dy shtretër, kanë qasje në dritë natyrale, ventilim, alarm, kanë mjetet higjienike dhe pajisje përcjellëse. Po ashtu ka hapësirë për qëndrimin ditorë të pajisur me karrige, televizion, lojëra (shahu) si dhe hapësirë të përshtatshme për kuzhinë. MKPT ka vërejtur se banjot janë të vendosura në dhoma, por nuk kanë perde e cila do t’u garantonte pacientëve privatësi. MKPT konsideron se në një situatë të tillë shkelet privatësia e pacientit dhe se IPFK duhet të marrë në konsideratë çështjet e privatësisë së pacientëve në mjediset e tualetit në dhoma.
Gjatë vizitës, MKPT ka vërejtur se furnizimi me barëra nuk është i mirë, familjarët shpesh detyrohen ti blejnë ato. Në rastet e përdorimit të Clozapinës nuk ka dëshmi se është bërë matja e qelizave të bardha të gjakut sipas rekomandimeve të bazuara në evidenca. MKPT konsideron se autoritetet kompetente janë të obliguara të garantojnë furnizimin e rregullt të IPFK me barëra. Po ashtu, është përgjegjësi e institucionit dhënia e medikamenteve të caktuara sipas evidencave të njohura por edhe aplikimi i monitorimit të efekteve anësore të tyre të mundshme sipas praktikave të pranuara klinike (analizat përcjellëse tek aplikimi i Clozapinës).
Gjatë vizitës, MKPT ka vërejtur se IPFK nuk ka ndonjë plan parandalues specifik të vetëvrasjeve. MKPT konsideron se përkundër faktit se nuk ka pasur raste të vetëvrasjeve është e nevojshme të hartohet një udhërrëfyes i qartë i cili efektivisht do të ndihmojë në identifikimin e rasteve me tendenca suicidale dhe hartimin e një skeme observimi të veçantë me mbështetjen imediate psikologjike/psikiatrike.
MKPT, përkundër konstatimit të ekzistimit të disa aktiviteteve psiko-sociale, shpreh brengosjen se ato janë të zbehta dhe rutinore. Siç theksohet edhe në raportin e Komitetit Evropian për Parandalim të Torturës për Vizitën në Kosovë në vitin 2015, në IPFK nuk ka një plan të individualizuar të trajtimit me përfshirje të pacientit, nuk ka një përfshirje në një rang më optimal të aktiviteteve terapeutike, rehabilituese dhe rekreacionale.
MKPT ka vërejtur se në IPFK përdorimi i dhomave të izolimit është i tepruar dhe me kohëzgjatje që nuk mund të arsyetohet. Komiteti Evropian për Parandalim të Torturës qartazi mban qëndrimin se nuk lejohet përdorimi i izolimit si ndëshkim dhe as për vetëmbrojtje nuk është i pranueshëm. Përdorimi i izolimit duhet të jetë sa më i shkurtër dhe më i arsyeshëm. MKPT ka vërejtur se IPFK ka një udhërrëfyes bazik për vendosjen në dhoma të izolimit (Rregullat e organizimit dhe të funksionimit të punës në repartin B). Ky dokument është shumë i thjeshtë dhe përmban vetëm një paragrafë. Nuk ka udhërrëfyes për metodat e tjera të kufizimit. MKPT vëren se KPT në raportin për vizitën në Kosovë në vitin 2015 në pjesën për vizitën në IPFK ka dhënë rekomandime konkrete se çka duhet të përmbajë ky udhërrëfyes.
Sa i përket të drejtës për trajtim, MKPT evidentoi se në të shumtën e rasteve iu jepet një informacion pacientëve, pa ju dhënë mundësinë e dhënies së pëlqimit me shkrim apo të drejtës për refuzim të trajtimit. E njëjta situatë është konstatuar edhe në raportin e Komitetit Evropian për Parandalim të Torturës për vizitën në Kosovë në vitin 2015.
Po ashtu, MKPT ka vërejtur se nuk ka evidenca se është ofruar shpjegimi me shkrim për arsyet e trajtimit të pavullnetshëm ashtu siç parashihet në nenin 21 paragrafi 1.4 të Ligjit për Shëndetin Mendor i cili shprehimisht përcakton se pacientit të trajtuar pa vullnetin e tij/saj, ndër të tjera, duhet t’i shpjegohen me shkrim brenda 48 orëve arsyet e trajtimit të pavullnetshëm. MKPT rekomandon që kjo situatë duhet të rregullohet në mënyrë urgjente nga ana e institucionit.
Sa i përket të drejtës së pacientit për të parashtruar ankesë, MKPT ka vërejtur se në IPFK është instaluar një kuti e ankesave të cilën e hap një autoritet i caktuar brenda Ministrisë së Shëndetësisë. Megjithatë, MKPT konsideron se pacientëve po ashtu duhet t’u mundësohet parashtrimi i anekses pranë menaxhmentit të IPFK në mënyrë konfidenciale duke instaluar një kuti të ankesave të cilën do të mund ta hapnin vetëm personeli i caktuar nga menagjmenti i IPFK.
Përmes këtij raporti MKPT e Avokatit të Popullit u ka rekomanduar institucioneve kompetente si në vijim: që Ministria e Shëndetësisë të njoftoj MKPT e Avokatit të Popullit lidhur me çështjen e statusit ligjor të IPFK, të furnizohet IPFK rregullisht me barëra dhe gjëra tjera të nevojshme për kryerjen e punës, të zbatohen rekomandimet e Komitetit Evropian për Parandalim të Torturës sa i përket përmbajtjes së Udhërrëfyesit për përdorim të mjeteve të kufizimit, të shtohen aktivitetet psiko-sociale; të instalohet në IPFK sistemi (një kuti ankesash) i cili u mundëson pacientëve që menagjmentit t’ia drejtojnë ankesat e tyre në mënyrë konfidenciale dhe në këtë kuti ankesash të ketë qasje vetëm personeli i caktuar, personeli mjekësor të mos kryej detyra të sigurisë, personeli i sigurisë të përzgjidhen me kujdes dhe t’u nënshtrohen trajnimeve adekuate para se të marrin përsipër detyrat e tilla të sigurisë.
Të tjera
-
Lansohet pilotimi i programit të kuponëve
Kryeministri Albin Kurti dhe ministrja e Arsimit, Arbërie Nagavci, kanë lansu...
-
Espresso me Bedri Hamzën: Pagesa e TVSh-së për biznese do të bëhet pas shitjes së mallrave dhe produkteve
Kandidati i PDK-së për Kryeministër, Bedri Hamza, ka vazhduar serinë e takime...
-
Aktakuzë ndaj një personi për krịme lụfte, kreu dy vrạsje dhe një plạgosje
Prokuroria Speciale e Kosovës, ka ngritur aktakuzë në Gjykatën Themelore në P...
-
Mbi 1 mijë e 400 gjoba trafiku në 24 orët e fundit në Kosovë
1 mijë e 411 gjoba trafiku janë shqiptuar në 24 orët e fundit në vendin tonë....
-
Aksident në mes dy automjeteve në Klinë
Një aksident trafiku ka ndodhur në mes të dy automjeteve në Klinë. Policia...
-
Arrestohet një person në Prizren, dyshohet se shtiu me ạrmë zjạrri
Është arrestuar një person në Prizren, pasi i njëjti dyshohet se ka shtënë di...
-
Një person në Ferizaj fyen dhe sụlmon policët, përfundon në pranga
Një person është arrestuar në Ferizaj, pasi që i njëjti ka fyer dhe sulmuar n...
-
Arrestohet një person në Banullë të Lipjanit, iu gjet mạrihụanë
Një person është arrestuar në fshatin Banullë të Lipjanit. Policia ka njof...
-
Arrestohet një grua në Prishtinë, nën ndikim të alkọolit sụlmoi policët
Është arrestuar një grua në Prishtinë, pas e njëjta nën ndikim të alkoolit ka...
-
Arrestohet një person në Obiliq, dyshohet për dhụnim
Është arrestuar një person në Obiliq, pasi i njëjti dyshohet se ka dhunuar nj...
-
Vdẹs një burrë në QKUK, policia po e heton rastin
Një burrë ka vdekur në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës, rast i cili p...
-
Shala me falënderim publik për bashkëshorten e tij: Me Salën kemi rrugëtuar bashkë që nga ilegalja
Kandidati për deputet nga Partia Demokratike të Kosovës, Ferat Shala ka falen...