Ministrja e Drejtësisë Albulena Haxhiu, gjatë ditës së diel i ka quajtur spekulime lajmet e Gazetës inFokus lidhur me raportin e Komisionit të Venecias, i cili ka dhënë vërejtje për Projektligjin për Këshillin Prokurorial të Kosovës.

Në draft opinionin e siguruar nga Gazeta Infokus por të pa publikuar ende, rekomandimet e komisionit vijnë si një shuplakë për qeverinë, pasi konkluzionet e Komisionit të Venecias, konstatojnë se amendamentet e qeverisë do ta vinin në rrezik dhe para ndikimit politik Këshillin Prokurorial të Kosovës dhe mekanizmat e tij.

Pavarësisht se i mohoi shkrimet e Infokusit, Haxhiu sot ka konfirmuar mos pajtimet me Komisionin e Venecias, ashtu siç kishte raportuar Gazeta inFokus.

“Çështja kryesore dhe për çfarë po bëhet diskutimi është se po ka mospajtime të shumta, ka të bëjë me ndërprerjen e mandatit të anëtarëve aktualë të KPK-së dhe duke qenë se këtu nuk kemi qenë të sigurt, në qoftë se ne mundemi që përmes ndryshimeve ligjore t’ua ndërprejmë mandatin anëtarëve aktualë, që shumë prej tyre e kanë vazhduar mandatin në janar të këtij viti – kemi menduar që është më së miri të marrim një mendim nga Komisioni i Venecias”, ka thënë Haxhiu në një intervistë për “Info Magazine”.

“Aty Komisioni i Venecias vlerëson që ne nuk kemi të drejtë, është në heqjen e kryeprokurorit nga Këshilli Prokrurorial për faktin se besojnë që kryeprokurori mund t’i ndihmojë Këshillit Prokurorial që ta kryejë detyrën në përputhje me kompetencat që ka dhe duke marrë parasysh përgjegjësitë që ka kryeprokurori, konsideroj që është më mirë të jetë brenda KPK-së që të shtyjë përpara politikat që ka. Mirëpo, kanë adresuar që pas komenteve tona që kryeprokurori nuk do të duhet të jetë pjesë e Këshillit Prokurorial të Kosovës, pikërisht për shkak të ndikimit që mund të ketë, ata sërish insistojnë”, tha Haxhiu.

Në konkluzionet e draft opinionit që redaksia e posedon, janë dhënë një sër sugjerimesh për ministrinë dhe qeverinë në përgjithësi, duke vënë në pah se disa nga amendamentet duhen rishikuar, e disa duhet të braktisen në tërësi, ngase si të tilla e vënë para ekspozimit të ndikimit politik Këshillin Prokurorial të Kosovës.

Madje në konkluzionet e Komisionit të Venecias thuhet se disa nga propozimet e qeverisë e qojnë KPK-në drejt nënshtrimit nga mazhoranca qeverisëse. Kurse për procedurën e përzgjedhjes së anëtarëve porotë thitë se i hap dyert manipulimeve andaj rekomandon braktisjen e plotë.

“Elementi qendror i reformës – përkatësisht ekuilibri i ri mes anëtarëve prokurorë dhe jo prokurorë në KPK – nuk është në kundërshtim me standardet evropiane. Prokurorët e zgjedhur prej kolegëve të tyre përfaqësojnë një pjesë thelbësore të këtij organi (tre anëtarë nga shtatë)”, thuhet në konkluzionet e Komisionit të Venecias.

Megjithatë, reforma nuk duhet të çojë në nënshtrimin e KPK-së në mazhorancën qeverisëse. Projekt-amendamentet propozojnë që të gjithë anëtarët porotë të zgjidhen me shumicë të thjeshtë në Kuvend. Ky propozim rrit rrezikun e ndikimit të padrejtë politik mbi KPK-në dhe duhet të jetë i tillë rishqyrtohet: zgjedhja me shumicë të thjeshtë duhet të zëvendësohet me një sistem proporcional të zgjedhjeve, ose emërimi i disa anëtarëve porotë nga institucionet e jashtme të pavarura ose shoqëria civile. Ajo është e nevojshme për të siguruar që komponenti bazë i KPK-së të jetë mjaftueshëm pluralist, në mënyrë që të anëtarët e emëruar me votat e shumicës qeverisëse nuk mund të qeverisin të vetëm;

Prokurori i Përgjithshëm duhet të mbetet anëtar “ex officio” i KPK-së (me rregullimin përkatës të përbërjes së KPK-së, nëse është e nevojshme); ligji duhet të përcaktojë më qartë sferat përkatëse të kompetencës së PP dhe të KPK-së;

Edhe procedura e parazgjedhjes së anëtarëve porotë nga një komision parlamentar është komplekse dhe, në të njëjtën kohë, e paqartë. Kjo i hap dyert manipulimeve, pra Komisioni Venecias rekomandon braktisjen e plotë të kësaj procedure;

Në mënyrë të ngjashme, procedura e parazgjedhjes së anëtarëve të prokurorisë jep shumë pushtet në komisionin zgjedhor të KPK-së, ku dominojnë anëtarët jo prokurorë. Nëse është i nevojshëm një lloj organi filtrues, ai duhet të përbëhet nga prokurorët, ose të paktën shumica e prokurorëve;

Dispozitat kalimtare që parashikojnë përfundimin e parakohshëm të mandateve të të gjithë anëtarëve aktual të KPK-së, dhe duke lejuar KPK-në e ripërtërirë të funksionojë vetëm me anëtarë jo prokuror në përbërjen e saj, janë të rrezikshme për pavarësinë e prokurorisë dhe duhet të rishikohen. KPK-ja e re mund të fillojë të funksionojë vetëm kur të zgjidhen të gjithë anëtarët. Zëvendësimi i anëtarëve që janë aktualisht në detyrë, me anëtarë të rinj, mund të bëhet në raste të jashtëzakonshme dhe justifikohet vetëm nëse çon në një përmirësim të madh në sistemin aktual (në veçanti, depolitizimi). Nëse nuk është kështu, anëtarët aktualë – ose të paktën disa prej tyre, duhet të lejohen të vazhdojnë të shërbejnë në mandatet e tyre”, thuhet në rekomandimet e Komisionit të Venecias./Gazeta Infokus/