Për gati 20 vite minierat e Hajvalisë, Badofcit dhe Kishnicës, janë përmbytur dhe nuk është futur këmbë njeriu në to. Por, nga thellësia e tyre, në vend të mineraleve, tani vazhdimisht rrjedhin ujëra me përmbajtje acidike, që mund të jenë shumë të rrezikshme për shëndetin.

Megjithatë, askush nuk e kontrollon e nuk i bënë analiza kimike ujit që derdhet në lumenjët e Kosovës.
Sëpaku kështu tregon studimi I fizibilitetit për Trepçën, të cilin e posedon Gazeta inFokus.

Sipas këtij studimi disa mbeturina janë hedhur në pjesën e lagësht ngjitur me galerinë nëntoksore në afërsi të minierës së Hajvalisë. Kjo mund të ketë ndikim përmes erodimit dhe rrjedhjes në lumin e Graçanicës.

“Mbetjet mund të kërcënojnë jetën ujore dhe të zvogëlojnë cilësinë e lumit, prandaj duhet të hetohen dhe eventualisht të sigurohen ose të zhvendosen”, shkruan në këtë dokument.

Ekspertët e studimit thonë se mbeturinat, dheu i kontaminuar dhe mbetjet minerare në zonat e përmbytura dhe në zonat e afërta mund të hidhen në deponinë e vjetër të Gracanices, në qoftë se mbeturinat i nënshtrohen aktiviteteve të propozuara të sigurisë dhe të restaurimit.

“Nëse shkarkimi i pakontrolluar i ujit të ndotur dhe / ose ujit acidik të minierave matet, atëherë uji duhet të mblidhet dhe të transferohet në qarkun e ujit të sistemit të flotacionit. Për ta realizuar këtë koncept, është e domosdoshme të matet sasia dhe cilësia e ujit në mënyrë që të sigurohet përshtatshmëria dhe siguria e kësaj rrjedhe të deponuar”, thuhet në studim të cilin e posedon Gazeta inFokus.

Nëse sasia dhe cilësitë nuk janë të mjaftueshme për përdorim dhe trajtim në impiantin e flotacionit, mund të nevojitet një trajtim i veçantë i ujit.

“Kostoja e vlerësuar për hetimin dhe grumbullimin / shkarkimin e mbetjeve për të 3 minierat është 1,10 milion euro”, thuhet në raport.

Por, nëse miniera e përmbytur e Hajvalisë është e dehidratuar për të rifilluar operacionin, do të nevojitet një trajtim i ujit për të pastruar ujin acidik dhe të ndotur të minierës.

“Sasia e ujit dhe niveli i kontaminimit (aciditetit dhe metaleve të rënda) nuk janë hetuar. Për vlerësimin e kostos, një vëllim uji prej 2 Mil për m3 dhe merret parasysh niveli i mesëm i aciditetit dhe i ndotjes”.

Kostoja e vlerësuar për dehidratim dhe pastrim të ujit të minierës është 3,25 milionë euro./inFokus/

Çka do të thotë të gatuash shqip?

Sponsoruar