A është e rrezikshme ta mbani telefonin në xhepin tuaj?
Autori: Gazeta inFokus 12:54 | 06 December 2018
Pyetje dhe përgjigje / Rreth kësaj teme flet eksperti Alessandro Polichetti, studiues i parë i Qendrës Kombëtare për Mbrojtjen nga Rrezatimi dhe Fizika Kompjuterike.
Fushat elektromagnetike
Pse përdorimi i tyre mund të shkaktojë zhvillimin e tumoreve?
“Telefoni celular është një pajisje që lëshon fusha elektromagnetike radiofrekuese. Për dekada janë studiuar rreziqet e parashikuara për shëndetin e njeriut të valëve elektromagnetike, të tilla si ato që lindin nga telefonia celulare dhe rrjetet Wi-Fi, por deri më sot askush nuk ka demonstruar përfundimisht ekzistencën e një lidhje shkak-efekt, – shpjegon Alessandro Polichetti, studiues i parë i Qendrës Kombëtare të Mbrojtjes nga Rrezatimi dhe Fizikës Kompjuterike të Institutit Superiore di Sanità. – Puna më e gjerë, ‘Interphone’, e publikuar në vitin 2010 dhe e kryer nga Agjencia Ndërkombëtare për Kërkimin e Kancerit, në thelb liroi celularët për mungesë të provave, duke treguar vetëm një rritje të lehtë të rasteve të gliomës (tumor malinje të trurit) dhe neurinoma e nervit akustik (tumor beninje) në mesin e atyre që kishin shpenzuar më shumë se 1.640 orë në telefonin celular. Por, vetë autorët kishin deklaruar se është shumë e vështirë të provohet lidhja e drejtpërdrejtë midis dy ngjarjeve në një mënyrë të padiskutueshme. Një vit më vonë, në vitin 2011, Agjencia e njëjtë klasifikoi valët elektromagnetike midis ‘kancerogjenëve të mundshëm’. Janë në këtë listë (grupi 2B) të gjithë agjentët për të cilët për momentin ka vetëm disa dyshime për rrezik për njeriun”.
Pasojat
Çfarë ndodh me organizmin kur flasim me telefonin celular?
“Fusha elektromagnetike e prodhuar nga telefonat celularë është shumë e dobët dhe nuk dimë se përmes cilit mekanizëm mund të lidhet me zhvillimin e një tumori. I vetmi efekt i provuar i depërtimit të valëve elektromagnetike në trupin e njeriut është ngrohja, por nivelet në të cilat normalisht jemi të ekspozuar janë shumë të ulëta për të pasur pasoja të rëndësishme në trupin tonë”.
Si ta mbani atë
A është e rrezikshme ta mbani për shembull në xhepin tuaj?
“Disa studime kanë spekuluar se rrezatimi i telefonit celular mund të ndërhyjë në fertilitetin mashkullor, duke ulur lëvizjen e spermës. Por, shkencëtarët kanë paralajmëruar: pjellshmëria varet nga një numër faktorësh (duke përfshirë ushqimin, gjumin, pirjen e duhanit, aktivitetin fizik), kështu që është e vështirë të tregohet një lidhje shkak-pasojë me valët elektromagnetike. Tek ata që kanë probleme me zemrën, disa studime kanë treguar se telefoni celular mund të ndërhyjë me stimuluesin e zemrës: është më mirë të mos e mbani në xhepin e gjoksit”.
Në shtrat
A mund të mbahet telefoni pranë krevatit gjatë natës?
“Nëse nuk përdoret, telefoni celular (si dhe Wi-Fi) lëshon shumë pak rrezatim që nuk kontribuojnë dukshëm në ekspozimin, kështu që ju mund ta mbani atë edhe gjatë natës. Por, edhe në mungesë të provave shkencore të rrezikut, është mirë të mbështetet në maturi dhe sens të mirë. Ekspozimi i ndjeshëm ndaj valëve elektromagnetike ndodh gjatë bisedave: është praktikë e mirë të përdorësh kufje ose pajisje të tjera pa duar. Ju mund të përpiqeni të zvogëloni numrin dhe kohëzgjatjen e telefonatave. Fëmijët duhet të kenë qasje të kufizuar në telefon celular dhe vetëm në rast nevoje. Së fundmi, një rrezik i madh për telefonat celularë është për shoferët: bisedat (pa altoparlant ose kufje), biseda dhe mesazhet tekstuale në timon, në fakt, rrisin ndjeshëm rrezikun e aksidenteve të trafikut”.
Të tjera
-
Dy tërmete të njëpasnjëshme godasin Greqinë
Dy tërmete kanë goditur mëngjesin e ditës së premte Greqinë. Sipas mediave...
-
Sot mblidhet Kryesia e Kuvendit
Sot do të mbahet mbledhja e radhës e Kryesisë së Kuvendit. Në rend dite vo...
-
Haxhiu: Jemi gati për zgjedhje, edhe të dielën e ardhshme nëse dëshiron opozita
Edhe Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu ka sfiduar opozitën, duke thënë ...
-
Vazhdojnë kërkimet për gjetjen e një personi të zhdukur në Leposaviq
Shoqata e Kosovës për Kërkim dhe Shpëtim ka bërë të ditur se po vazhdojnë kër...
-
Po shkonin në një konferencë që mbahej për Pashkët, autobusi bie nga shkëmbi, vdesin 45 pasagjerët! Shpëton mrekullisht vajza tetë vjeçare
Dhjetra besimtarë vdiqën pasi një autobus që shkonte për në një konferencë të...
-
Lumir Abdixhku kandidat i LDK-së për kryeministër
Lumir Abdixhku kandidat i LDK-së për kryeministër Kryetarja e Forumit të G...
-
Abazoviq: Vota kundër Kosovës e Malit tw Zi tregon realitet të ri
Ish-kryeministri i Malit të Zi, Dritan Abazoviq ka thënë se vota kundër Kosov...
-
Osmani e Statovci ishin për iftar në mensën e studentëve
Presidentja e vendit, Vjosa Osmani, bashkë me deputeten e Listës Guxo, në gru...
-
Mbahet ankandi elektronik për projektin solar prej 100 MW
Ministria e Ekonomisë do të mbajë ankandin elektronik për projektin e parë so...
-
Sot mblidhen dy komisione të Kuvendit
Komisioni për Buxhet, Punë dhe Transfere, si dhe ai për Administratë Publike,...
-
Nënshkruhet sot marrëveshja Kosovë-Mali i Zi për IPA III
Zëvendëskryeministri Besnik Bislimi dhe ministrja për Çështje Evropiane të Ma...
-
Moti në Kosovë me diell
Për sot në Kosovë parashikohet të mbajë mot kryesisht me diell dhe i ngrohtë....