A e dinit? Këto janë filmat shqiptarë që korrën sukses në të gjithë botën
Autori: Gazeta inFokus 18:14 | 22 June 2019
“I Dashur Armik”, “Syri Magjik”, “Mao Ce Dun”, “Shqiptari”, janë këto disa nga filmat e pas viteve 2000 që kanë fituar çmime në festivalet ndërkombëtare të filmit. Por, për të arritur deri këtu, në një kohë kur çdo regjizor mund të bëhet pjesë e një festivali ndërkombëtar, është ndjekur një rrugë e gjatë e që me lehtësi mund të ndahet në kinematografinë shqiptare para viteve ’90 dhe kinemaja e pas viteve ’90.
Në vitet e komunizmit, në kohën kur çdo gjë kalonte në filtrat e partisë-shtet, nuk ishte dhe aq e lehtë të realizoje një film dhe mbi të gjitha ta paraqisje atë në aktivitete ndërkombëtare. Ja çfarë na tregon kineasti Artan Minarolli për atë periudhë.
“Për të paraqitur një film në një festival të caktuar, kjo i nënshtrohej mbledhjeve dhe vendimeve të pafundme. Kinemaja para vteve ’90 ishte kinema lokale ku filmi ishte domestik dhe për interesa lokale. Imazhi i Shqipërisë duhej të paraqitej i shkëlqyer, personazhi kryesor ishte gjithmonë pozitiv, me ide komuniste dhe moral të lartë. Në fund duhej të dilte gjithmonë fitimtar dhe për gabimet e vogla të shoqërisë ai duhej t’i ndërgjegjësonte dhe t’i bënte edhe ata si veten”, shprehet Minarolli.
Pavarësisht këtyre kritereve, filmi shqiptar mund të paraqitej rrallëherë në sektore të veçanta të festivaleve jashtë vendit. Siç na thotë një nga kineastët, pas viteve ’80 ka shkuar në një festival, por i shoqëruar nga 2 persona të tjerë që nuk kishin asnjë lidhje me filmin dhe kinemanë.
E megjithatë, egzistojnë disa filma që në dhjetëvjecarin e fundit të sistemit “bunker” kanë marrë disa çmime. Kështu përpiqet të sjellë në mendje disa prej tyre, regjizori Eno Milkani: “Xhanfise Keko, kryesisht regjizore e filmave për fëmijë, por jo vetëm, në 1978 ka fituar çmim në festivalin e filmit Giffoni me “Beni Ecën Vetë”, po kështu edhe “Gjurma” e më pas “Kur po Xhirohej Një Film”.
Numërohen me gishta filmat e parademokracisë që kanë arritur të fitojnë një çmim ndërkombëtar. Në këtë listë mund të përmendim edhe filmin e heroit tonë kombëtar “Skënderbeu”, i cili është një prodhim ruso-shqiptar. Ky realizim ka fituar çmimin në Kanë. Sot po mendohet për një “restaurim” të këtij filmi për ta sjellë sa më afër Shqipërisë dhe shqiptarëve.
Sot, jemi në një tjetër kohë kur filmat shqiptarë prej disa vitesh konkurojnë denjësisht në aktivitetet ndërkombëtare duke rrëmbyer edhe çmime prestigjoze. Kjo epokë e re fillon më filmin “Parullat” nga regjizori Gjergj Xhuvani e për të vazhduar më pas me “Nata pa hënë”, “Trishtimi i zonjës Shnajder”, “Tirana viti 0”, “Gjallë”. Dhe më i fundit është filmi “Amnistia” nga Bujar Alimani.
“Kinemaja shqiptare nuk është një kinema sot, është gjithëpërfshirëse, është universale, duhet të ketë një mesazh të kuptueshëm, shkurt, duhet të jetë një film me një mesazh për qytetarin botëror”, përfundon Artan Minarolli./ Burimi: AktoretShqiptare.info
Të tjera
-
Osmani pas suksesit të Distrisë: Jashtëzakonisht krenare, në Paris, më e fortë se kurrë
Presidentja e vendit, Vjosa Osmani, ka reaguar pasi Distria Krasniqi u shpall...
-
Azemi i LDK-së: Nëse zgjedhjet mbahen këtë të diel, fitojmë ne
Zyrtari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Visar Azemi, në një intervistë në F...
-
Përfundon takimi në Bruksel, Bislimi: Serbia kërkon që strukturat ilegale të financohen deri në krijimin e Asociacionit
Kryenegociatori i Kosovës, Besnik Bislimi, tha pas rundit të ri të dialogut, ...
-
Arrestohet i dyshuari që gjuäjti dhe vräu një person në rrugën “B” në Prishtinë
Policia ka njoftuar se kanë arrestuar personin e dyshuar i cili mbrëmë në orë...
-
Vdekja e dyshimtë e gruas në Spitalin e Vranjës, Kamberi: Mungesa e të punësuarëve shqiptarë, dëshmi e trajtimit të pabarabartë
Deputeti shqiptar në Parlamentin e Serbisë, Shaip Kamberi ka reaguar lidhur r...
-
Avokatja: Me të thënë “je e bukur”, “je sharmante” – nuk është ngäcmim
Avokatja Fehmije Gashi-Bytyqi ka komentuar disa ngjarje të ndodhura së fundmi...
-
“Shkarkojnë policë që hetojnë akterët e VV-së”, Kica-Xhelili numëron skandalet e Qeverisë Kurti
Doarsa Kica Xhelili, deputete e LDK-së, ka renditur sipas saj dhjetë skandale...
-
Krasniqi viziton Ganimete Musliun pas ndërhyrjes që pati: Ke shumë miq, kolegë dhe dashamirë që mezi presin rikthimin tënd
Kryetari i PDK’së, Memli Krasniqi, ka njoftuar se bashkë me gruan e tij, Meli...
-
Një çift i moshuar kosovar arrestohet në Gjermani në prani të mbesës 8-vjeçare
Policia federale e Gjermanisë ka arrestuar një çift në aeroportin e Dortmundi...
-
Dyshohet për sülm sek*ual ndaj 16 vjeçares në Shtime, kërkohet paraburgimi i të pandehurit
Tridhjetë ditë paraburgim ka kërkuar Prokuroria Themelore në Ferizaj për Xh.I...
-
Kuvendi miratoi Projektligjin për zyrtarët publikë
Kuvendi i Kosovës ka miratuar në shqyrtim të parë Projektligjin për zyrtarët ...
-
Përfundon dëshmia e dëshmitarit të 57-të në rastin e Thaçit dhe të tjerëve
Dhomat e Specializuara të Gjykatës Speciale të Hagës bëjnë me dije sot ka për...