BE, Ballkani Perëndimor dhe procesi i zgjatur i anëtarësimit
Autori: Gazeta inFokus 10:09 | 23 October 2024
Presidentja e Komisionit të BE-së, Ursula von der Leyen, viziton vendet e Ballkanit Perëndimor. Qëllimi është zgjerimi i BE-së dhe mbështetja financiare për rajonin.
Udhëtimi treditor i presidentes së Komisionit të BE-së, Ursula von der Leyen, deri në fundjavë ka në agjendë takimet me presidentët dhe kryeministrat e Shqipërisë, Maqedonisë së Veriut, Bosnje-Hercegovinës, Serbisë, Kosovës dhe Malit të Zi.
Sipas Komisionit të BE-së ky është një udhëtim gjatë të cilit ashtu si edhe vitetet e kaluara në fokus do të ketë kryesisht procesin e zgjerimit të BE-së si dhe të ashtuquajturin plan zhvillimi për Ballkanin Perëndimor.
Vizita zhvillohet përpara publikimit të progres-raporteve për vendet aspirante për në BE gjatë procesit të zgjerimit. Vlerësimi i përparimeve për reformat e vendeve kandidate do të publikohet javën e ardhshme, sipas planit aktual të Komisionit të BE-së.
Vizita e kreut të Komisionit të BE-së ofron gjithashtu mundësinë, për të shprehur pritshmëritë dhe mesazhet në nivelin më të lartë politik, thotë për DW Vessela Tcherneva nga European Council on Foreign Relations. Po ashtu për kreun e komisionit Von der Leyen është një rast edhe për të dëgjuar, sepse në rajon ka skepticizëm, që procesi i antarësimit po ecën si duhet dhe se oferta e BE-së është vërtetë e besueshme.
Bisedime të stërzgjatura dhe asnjë shenjë për përfundimin e tyre
Gjashtë vendeve të Ballkanit Perëndimor është premtuar përpara 20 vjetësh anëtarësimi në BE. Sot këto vende kanë avancuar me ritme të ndryshme. Që nga java e kaluar BE-ja dhe Shqipëria kanë nisur bisedimet për pjesën përmbajtjesore të anëtarësimit. Do të negociohet në vazhdimësi për 35 kapituj, që përcaktojnë sektorët e drejtësisë, në të cilat Shqipëria duhet të përshtasë sistemin e sam e legjislacionin e BE-së.
Mali i Zi dhe Serbia i kanë nisur këto bisedime që prej një dekade. Maqedonia e Veriut ende është në pritje të hapjes së negociatave, ndërsa për Bosnje Hercegovinën mungojnë disa hapa, që u paraprijnë bisedimeve përmbajtjesore. Kosova deri tani konsiderohet vetëm si “kandidate e mundshme për anëtarësim” – edhe për shkak të konfliktit me Serbinë. Kosova që shpalli pavarësinë nga Serbia më 2008 ende nuk është njohur nga pesë vende të BE-së: Spanja, Greqia, Qiproja, Rumania dhe Sllovakia. Për aq kohë sa nuk janë normalizuar marrëdhëniet mes Kosovës dhe Serbisë, anëtarësimi në BE është i pamundur, sepse me procesin e anëtarësimit duhet të merren rregullisht vendime njëzëri nga të gjitha 27 vendet anëtare të BE-së.
Plan zhvillimi për Ballkanin Perëndimor
Sidoqoftë BE-ja e mbështet rajonin. I ashtuquajturi plan zhvillimi është një paketë prej gjashtë miliardë eurosh për periudhën 2024 deri më 2027, që përbëhet nga katër miliardë euro kredi dhe dy miliardë euro grante. Qëllimi është, që vendet e Ballkanit Perëndimor të afrohen përpara anëtarësimit në BE në tregun e brendshëm evropian. Komisioni i BE-së premton, që ekonomia e vendeve pritëse fuqizohet dhe ekonomitë e tyre në dekadën e ardhshme mundësisht të dyfishohen. Për të marrë paratë, vendet duhet të paraqesin agjendat e tyre të reformave, që venë në jetë rekomandimet e Komisionit të BE-së.
Milena Mihajloviq, bashkëthemeluese e Thinktank-ut European Policy Centre (CEP) në Beograd, vlerëson në bisedë për DW paktin e zhvillimit si një shembull i parë konkret për nismën e integrimit gradual të përpiluar më 2022. Të tjera shembuj, sipas mendimit të saj, do të pasojnë, si p.sh. në sektorin e bashkëpunimit institucional. Nga presidentja e Komisionit Mihajloviq pret, që ajo të insistojë në zgjidhjen e konflikteve rajonale siç është dialogu Beograd-Prishtinë i ndërmjetësua nga BE-ja. Përparime në këtë drejtim janë një kusht bazë për lëvrimin e parave të BE-së.
Prioritete të reja gjeostrategjike
Pikërisht pas fillimit të luftës sulmuese ruse në Ukrainë në Bruksel konsiderohet e rëndësishme në aspektin gjeostrategjik, që venet e Ballkanit Perëndimor të pranohen në BE. Presidentja e Komisionit të BE-së, Ursula von der Leyen, tha në shtator gjatë një fjalimi në Bled të Sllovenisë: “Në kohën e rivaliteteve gjeostrategjike një Bashkim Evropian më i madh na jep neve një zë më të fuqishëm në botë.”
Megjithatë: Kjo nuk u jep këtyre vendeve “biletën falas të udhëtimit”, thekson ekspertja Tcherneva, edhe sikur shumë udhëheqës në rajon tani mund të kujtojnë, se për shkak të gjendjes gjeopolitike nuk u duhet më të përpiqen shumë. Këtë pritet ta bëjë të qartë gjatë vizitave në rajon Von der Leyen.
Shtetet e Ballkanit Perëndimor tani duhet të tregojnë, që mund të bëjnë përparime, thekson analistja Mihajlovic. Dhe ato duhet të përgjigjen ndaj sinjaleve pozitive nga BE: BE-ja nga ana e vet duhet të përpiqet, që të shmangë skepticizmin e këtyre vendeve, se pavarësisht garancive dhe programeve, ajo nuk e ka vërtetë seriozisht me perspektivën e anëtarësimit.DW
Të tjera
-
Nesër bëhet varrimi i të riut që humbi jetën në rrethana tragjike, familja ka një kërkesë
Familja Myftari në Prishtinë ka dalë me njoftim për vdekjen e djalit, Auronit...
-
Harris ose Trump: Këto shtete mund të vendosin
Zgjedhjet e ardhshme presidenciale në SHBA mund të vendosen në shtatë shtete ...
-
Pejë: Dyshohet se zyrtarit të ShKK-së ia vodhi armën vëllau
Të shtunën në mbrëmje ka ndodhur një rast në fshatin Vitomoricë të Pejës. ...
-
29 aksidente dhe mbi 1 mijë e 400 gjoba për një javë në rajonin e Ferizajt
29 aksidente trafiku kanë ndodhur në rajonin e Ferizajt gjatë javës së kaluar...
-
Uji ende nuk mund të përdoret për pije, vazhdon të ketë mangan në liqenin e Badocit
Prania e manganit në liqenin e Badocit, është ende e lartë, rrjedhimisht uji ...
-
Shkencëtarët tregojnë skenarin më të keq: Një megatërmet mund të godasë Paqësorin çdo ditë
Telefoni juaj paralajmëron, dridhja fillon dhe lëkundjet intensifikohen. Foto...
-
Izraeli dhe Irani – marrin fund bombardimet?
Regjimi në Teheran përpiqet të minimizojë rëndësinë e sulmeve izraelite. Iran...
-
CNN: Trump bëri plotë 32 pretendime të rreme gjatë intevistës me Joe Rogan
Donald Trump u ul të premten për një intervistë me drejtuesin e famshëm të po...
-
Vëllai dyshohet se theri për vdekje vëllain – krejt çka dihet për ngjarjen tragjike që ndodhi në kryeqytet
Një rast i rëndë ka tronditur kryeqytetin të dielën mbrëma, ku një person dys...
-
Aksident i trefishtë në aksin Lezhë-Milot, një i vdekur dhe një i plagosur
Një aksident i rëndë është regjistruar në aksin rrugor Lezhë-Milot, në vendin...
-
Deputeti i AAK-së thotë se në Ministrinë e Mbrojtjes ka afera korruptive
Një situatë alarmante po ndodh brenda Forcës së Sigurisë së Kosovës. Në vitin...
-
Vazhdon procesi gjyqësor ndaj ish-krerëve të UÇK-së
Në Dhomat e Specializuara të Kosovës në Hagë sot do të vazhdojë procesi gjyqë...