Në cilën moshë janë më të lumtur njerëzit në jetën e tyre?
Autori: Gazeta inFokus 09:53 | 10 October 2023
Kjo pyetje e thjeshtë në pamje të parë, është studiuar gjerësisht gjatë dekadave të fundit, por nuk ka ende një përgjigje përfundimtare.
Kohët e fundit një ekip hulumtuesish gjermanë ka hedhur dritë mbi këtë çështje në një përmbledhje gjithëpërfshirëse meta-analitike. Dikush do të mendonte se mosha në të cilën shumica e njerëzve janë më të lumtur është kur ata janë të rinj, duken fizikisht më mirë, janë të fuqishëm, kanë pak ose aspak paaftësi fizike, dhe kanë më shumë kohë për të jetuar.
Megjithatë, studiuesit në Universitetin e Ruhrit në Bohum, që e bazuan studimin e tyre të gjatë në 443 mostra unike me gjithsej 460.902 pjesëmarrës, gjetën një përgjigje të ndryshme.
“Ne u fokusuam tek ndryshimet në 3 komponentë qendrorë të mirëqenies subjektive, kënaqësinë nga jeta, gjendjet emocionale pozitive dhe gjendjet emocionale negative”,- shpjegon psikologia Suzan Byker.
Kënaqësia mbi jetën bie midis moshës 9-16 vjeç
Gjetjet e studimit të fundit, treguan se kënaqësia nga jeta binte ndërmjet moshës 9-16 vjeç, dhe pastaj rritej paksa deri në moshën 70 vjeçare. Më pas u ulej sërish deri në moshën 96 vjeçare. Gjendjet emocionale pozitive, treguan një rënie të përgjithshme nga mosha 9-94 vjeç, ndërsa gjendjet emocionale negative u luhatën disi midis moshës 9-22 vjeç.
Më pas ato ranë deri në moshën 60 vjeçare, dhe më pas u rritën përsëri. Autorët e studimit identifikuan ndryshime më të mëdha mesatare në gjendjet emocionale pozitive dhe negative sesa tek kënaqësia mbi jetën. Në përgjithësi, studimi tregoi një prirje pozitive gjatë një periudhe të gjatë të jetës, nëse e analizojmë nga prizmi i kënaqësisë nga jeta dhe gjendjet emocionale negative.
Hulumtuesit ia atribuojnë rënien e lehtë të kënaqësisë mbi jetën moshës 9-16 vjeçare, ndryshimeve në trupin dhe në jetën sociale që ndodhin gjatë periudhës së pubertetit. Kënaqësia rritet sërish që nga mosha e rritur e tutje. Ndjenjat pozitive priren të zvogëlohen nga fëmijëria deri në moshën madhore të vonë.
Në moshën e rritur shumë të shtyrë, priren të përkeqësohen dhe jo përmirësohen të gjithë komponentët e mirëqenies subjektive.
“Kjo mund të lidhet me faktin se tek njerëzit shumë të moshuar, bie performanca fizike, shpeshherë përkeqësohet shëndeti dhe zvogëlohen kontaktet sociale, kjo e fundit edhe sepse bashkëmoshatarët e tyre vdesin”- tha Byker.
Studimi e vë theksin tek nevoja për të marrë në konsideratë dhe promovuar mirëqenien subjektive, me komponentët e saj të ndryshëm gjatë gjithë jetëgjatësisë. Gjetjet e këtij studimi mund të ofrojnë udhëzime të rëndësishme për zhvillimin e programeve të ndërhyrjes, veçanërisht ato që synojnë ruajtjen ose përmirësimin e mirëqenies subjektive në fund të jetës.
Të tjera
-
Rrugët e Prishtinës vërshohen, njohësi i emergjencave: Përsëri dështoi infrastruktura nëntokësore në kryeqytet
Njohësi i i çështjeve të emergjencave civile, Tahir Ahmeti ka reaguar pasi si...
-
Dita e Alfabetit, studiuesit: Duhet unifikim të praktikave të gjuhës në tri shtetet ku shqipja është zyrtare
Tashmë një ditë feste zyrtare, Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe, nuk vjen pë...
-
KFOR-i, EULEX-i dhe Policia e Kosovës stërviten së bashku të hënën
KFOR-i njofton së bashku me EULEX-in dhe Policinë e Kosovës do të zhvillojnë ...
-
Refuzohet kërkesa e Shalës për mosparaqitje ose shtyrje të seancës
Gjykata Speciale njofton se Trupi Gjykues i refuzoi kërkesën e Mbrojtjes që t...
-
Zemaj Kurtit e Vitisë për QKMF’në e Mamushës: Jeni definicioni i propagandës, preni shirita për punët që i kam bërë unë si ministër
Deputeti i Lidhjes Demokratike e Kosovës, Armend Zemaj ka thënë sot se kryemi...
-
Riker: Mbyllni procesin e dialogut dhe zgjidhni problemet
Ish-zëvendës Ndihmës Sekretari i Departamentit të Shtetit, Filip Riker, dekla...
-
Takohen gruaja më e shkurtër dhe ajo më e gjatë në botë, fjalët që thanë për njëra-tjetrën pas takimit
Jyoti Amge dhe Rumeysa Gelgi, janë pjesë e librit të rekordeve “Guiness”. E p...
-
Moti i keq, Policia thirrje vozitësve: Kujdes, ka aksidente nëpër rrugë të vendit dhe autostrada
Orëve të fundit mbi vendin tonë kanë vazhduar të reshura të shiut të shoqërua...
-
“Përgaditu se unë jom karatist”- Momenti kur moderatori shpërthen në të qeshura, pasi Jahja Koka ia thotë këtë gjë
“Përgaditu se unë jom karatist”, ishte një nga fjalitë dhe momentet që bëri m...
-
LAJMI I FUNDIT/ Vetura godet për vdẹkje një këmbësor në Krushë të Madhe
Një këmbësor është goditur nga një automjet në fshatin Krushë e Madhe, më sak...
-
Peci ngriti kallëzim penal ndaj tij, reagon Kryetari i Forumit të Rinisë së LDK’së: I ka kapë panika
Kryetari i Forumit të Rinisë së LDK’së, Paris Guri, ka dalë me një reagim pas...
-
Moti i keq në vend, KESCO del me njoftim për ndërprerjet e rrymës
KESCO përmes një njoftimi në Facebook ka thënë se për shkak të kushteve atmos...