Adoleshenti që ndryshoi jetën e miliona personave të verbër
Autori: Gazeta inFokus 07:49 | 04 January 2022
Për mijëra vjet, aftësia e të verbërve për të marrë pjesë plotësisht në jetën shoqërore, politike dhe kulturore ishte e kufizuar nga mungesa e qasjes në format e shkruara ose të shtypura të informacionit.
Edhe pse puna e shumë të tjerëve kontribuoi në arritjen e tij, shpikja e Louis Braille për një sistem të prekshëm leximi dhe shkrimi me gjashtë pika revolucionarizoi mënyrën se si njerëzit e verbër perceptonin dhe kontribuonin për botën.
I lindur më 4 janar 1809, në Coupvray, Francë, Louis Braille humbi shikimin në moshën tre vjeçare si pasojë e një dëmtimi. I shkolluar në Institutin Mbretëror për Rininë e Verbër në Paris, Braille u njoh si shumë inteligjent dhe krijues.
Në moshën pesëmbëdhjetë vjeç, ai kishte zhvilluar versionin fillestar të një sistemi të prekshëm të leximit dhe shkrimit – më vonë i rafinuar në një qelizë të ngritur, me gjashtë pika me gjashtëdhjetë e katër kombinime të mundshme që korrespondojnë me alfabetin, shenjat e pikësimit dhe simbolet kryesore. Më vonë ai shpiku sisteme braille për muzikën dhe matematikën.
Kur Braille vdiq në 1852 nga tuberkulozi në moshën dyzet e tre vjeç, ai nuk e kuptoi se shpikja e tij do t’u mundësonte njerëzve të verbër dhe me aftësi të kufizuara shikimi në të gjithë botën të lexonin dhe të shkruanin, si dhe njerëzit me shikim.
Pothuajse dy shekuj më vonë, sistemi Braille vazhdon të jetë instrument tepër i çmuar i të mësuarit dhe komunikimit për të verbrit, dhe i përshtatur për gjuhët në mbarë botën. Sot, ka rreth tetëdhjetë e pesë sisteme braille në botë të bazuara në shpikjen e Braille.
Të tjera
-
Dita e Alfabetit, studiuesit: Duhet unifikim të praktikave të gjuhës në tri shtetet ku shqipja është zyrtare
Tashmë një ditë feste zyrtare, Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe, nuk vjen pë...
-
KFOR-i, EULEX-i dhe Policia e Kosovës stërviten së bashku të hënën
KFOR-i njofton së bashku me EULEX-in dhe Policinë e Kosovës do të zhvillojnë ...
-
Refuzohet kërkesa e Shalës për mosparaqitje ose shtyrje të seancës
Gjykata Speciale njofton se Trupi Gjykues i refuzoi kërkesën e Mbrojtjes që t...
-
Zemaj Kurtit e Vitisë për QKMF’në e Mamushës: Jeni definicioni i propagandës, preni shirita për punët që i kam bërë unë si ministër
Deputeti i Lidhjes Demokratike e Kosovës, Armend Zemaj ka thënë sot se kryemi...
-
Riker: Mbyllni procesin e dialogut dhe zgjidhni problemet
Ish-zëvendës Ndihmës Sekretari i Departamentit të Shtetit, Filip Riker, dekla...
-
Takohen gruaja më e shkurtër dhe ajo më e gjatë në botë, fjalët që thanë për njëra-tjetrën pas takimit
Jyoti Amge dhe Rumeysa Gelgi, janë pjesë e librit të rekordeve “Guiness”. E p...
-
Moti i keq, Policia thirrje vozitësve: Kujdes, ka aksidente nëpër rrugë të vendit dhe autostrada
Orëve të fundit mbi vendin tonë kanë vazhduar të reshura të shiut të shoqërua...
-
“Përgaditu se unë jom karatist”- Momenti kur moderatori shpërthen në të qeshura, pasi Jahja Koka ia thotë këtë gjë
“Përgaditu se unë jom karatist”, ishte një nga fjalitë dhe momentet që bëri m...
-
LAJMI I FUNDIT/ Vetura godet për vdẹkje një këmbësor në Krushë të Madhe
Një këmbësor është goditur nga një automjet në fshatin Krushë e Madhe, më sak...
-
Peci ngriti kallëzim penal ndaj tij, reagon Kryetari i Forumit të Rinisë së LDK’së: I ka kapë panika
Kryetari i Forumit të Rinisë së LDK’së, Paris Guri, ka dalë me një reagim pas...
-
Moti i keq në vend, KESCO del me njoftim për ndërprerjet e rrymës
KESCO përmes një njoftimi në Facebook ka thënë se për shkak të kushteve atmos...
-
Shi i madh e erëra të forta në Prishtinë, lagjen Lakishte e “merr” uji
Shi i madh e erëra të forta e ka kapluar mbrëmjen e sotme në Prishtinë, shkru...